Urząd ds. Wyznań i jego struktury terenowe.. Zbigniew Bereszyński

Terenowe struktury Urzędu ds. Wyznań w województwie opolskim powstały stopniowo w latach 1950–1951, czyli niemal w tym samym czasie, gdy tworzono województwo. Funkcjonowały w różnej formie do 1989 r. jako główny instent polityki wyznaniowej w rękach miejscowych władz komunistycznych. Niezwykle bogata spuścizna dokumentacyjna stanowi ważne, choć wysoce kontrowersyjne źródło informacji w zakresie historii stosunków państwo–Kościół i polityki wyznaniowej PRL na terenach znajdujących się w różnym czasie w granicach województwa opolskiego. Jest to świadectwo szczególnie interesujące z racji historycznej i etnicznej specyfiki tego obszaru przyłączonego do Polski w 1945 r. Terenowe struktury UdsW w województwie opolskim w latach 1950–1989 były już tematem obszernego opracowania, opublikowanego w 2021 r. w tomie Urząd do spraw Wyznań. Struktury, działalność, ludzie (t. 2) pod red. Rafała Łatki. Prezentowany obecnie wybór źródeł z tego samego okresu można traktować jako dopełnienie tego studium. Ujęte w niniejszym tomie dokumenty pochodzą w głównej mierze z zasobów Archiwum Państwowego w Opolu, w mniejszym stopniu zaś ze zbiorów wrocławskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej.