Walka zbrojna o niepodległość Polski 1905-1918 Wacław Lipiński

Wznawiana praca Wacława Lipińskiego upominekuje walor prekursorski, „klasyki gatunku”. Świetnie napisana, syntetycznie przedstawia przygotowania do walki zbrojnej i dzieje biorących w niej udział polskich formacji wojskowych w czasie wojny. To ich wysiłek uważał Lipiński za decydujący w dziele wybicia się Polski na niepodległość, pisząc w zakończeniu: „Dzięki sile wojskowej, wytworzonej w czasie walk zbrojnych – sami wywalczyliśmy niepodległość Polski w chwili, gdy okoliczności złożyły się pomyślnie (listopad 1918 r.), zajmując obszary kraju oraz własnym wysiłkiem uwalniając je spod przemocy wroga. Stworzyliśmy fakt dokonany, który w ówczesnym położeniu międzynarodowym musiał być prawnie uznany i został uznany […]. Biorąc pod uwagę wzgląd drugi, tj. stronę moralną, należy stwierdzić, że walka zbrojna o niepodległość Polski wytworzyła w społeczeństwie potężną przemianę, rozbudziła jego energię psychiczną, doprowadziła napięcie jego sił duchowych do stanu godnego wolnego i niepodległego narodu. Nauczyła wiary we własne siły, nauczyła nieść dla kraju ofiarę zarówno mienia, jak i życia”.