Rodzina żydowska 1939-1945. Wybrane zagadnienia Konrad Zieliński

Instytucja małżeństwa i rodziny zajmowała, i wciąż zajmuje, niezwykle ważne miejsce w tradycyjnym judaizmie. Obowiązkiem każdego ortodoksyjnego Żyda było ożenić się i mieć dzieci, zaś religijne nakazy i zakazy precyzyjnie regulowały poszczególne sfery życia rodzinnego i związane z nimi prawa i obowiązki małżonków.

II wojna światowa zachwiała światem norm i wartości żydowskiej rodziny. Zmieniły się modele jej funkcjonowania, role, hierarchie, rozpadały się więzi, powstawały nowe formy związków. Żydowskie rodziny stanęły przed niewyobrażalnymi wyzwaniami, największym z których było zapewnienie społeczności przetrwania w ekstremalnych warunkach.

Funkcjonowanie rodziny żydowskiej i jej przemiany w trakcie niemieckiej okupacji nie doczekały się dotychczas gruntownych opracowań. Autorów artykułów zamieszczonych w książce Rodzina żydowska. 1939-1945 interesowały zarówno zmieniające się w czasie warunki życia w dużych miastach oraz na prowincji, jak i różnorodne czynniki społeczno-psychologiczne konstytuujące świat rodziny żydowskiej" w niecodziennych, nienormalnych warunkach niemieckiej okupacji, gett czy w ukryciu, po aryjskiej" stronie.