Czym jest cyfrowa ciemnia?

Poradniki Eksperta

Ciemnia fotograficzna, kojarzy się przede wszystkim z wywoływaniem filmów i odbitek na papierze. Zdjęcia cyfrowe, to zdecydowanie krótszy proces – robisz zdjęcie, magazynujesz je na nośnikach pamięci, w najlepszym razie drukujesz w domu lub minilabie. Do czego tu potrzebna jest ciemnia fotograficzna? Jeśli zapisujesz zdjęcia w formacie JPG – czasem potrzebna jest tylko niewielka ingerencja w gotowe zdjęcie, dodanie jakiegoś filtra, czy wykadrowanie fragmentu. Wystarczy podstawowa znajomość obsługi komputera i prostego programu do edycji zdjęć.

Cyfrowa ciemnia, to wyższy poziom. To miejsce, w którym wywołasz zdjęcie z cyfrowego negatywu, jakim jest plik RAW, dokonasz w nim zmian, podobnie jak miało to miejsce w przypadku tradycyjnej ciemni fotograficznej, ale używając zupełnie innych środków.

Praca w cyfrowej ciemni – przed ekranem monitora – czyli postprodukcja może zadecydować o różnicy między dobrym zdjęciem a świetnym obrazem, nie wspominając o tym, że jest to niezbędny proces, jeśli fotografujesz w formacie RAW.

Oprogramowanie do cyfrowej ciemni, jest przeznaczone do symulacji technik ciemniowych na zdjęciach cyfrowych za pomocą specjalistycznego oprogramowania. Oferuje narzędzia dla amatorskich, zaawansowanych i profesjonalnych fotografów. Oprogramowanie to na ogół nie zawiera narzędzi do malowania, rysowania i edycji na poziomie pikseli, które są dostępne w edytorze zdjęć ogólnego przeznaczenia, ale może oferować funkcje organizowania i publikowania zdjęć. Niektóre z nich, to wtyczki do innych programów, takich jak Photoshop, a większość z nich obsługuje pliki RAW z aparatu.

W przypadku aparatów cyfrowych, wiele z nich jest skonfigurowanych tak, aby wykonywać podstawowe ulepszenie zdjęć (kontrast, nasycenie kolorów) natychmiast po naświetleniu fotografii i dostarczać gotowy produkt. Jednak aparaty z wyższej półki, zazwyczaj dają bardziej płaski, neutralny obraz, który zawiera więcej danych, ale mniej „pop”, i musi być wywołany w cyfrowej ciemni, jeśli jest zapisany w formacie RAW.

Oprogramowanie stosowane w cyfrowej ciemni, różni się znacznie, w zależności od potrzeb, budżetu i umiejętności fotografa. Jednak zwykle składa się z kilku podstawowych modułów:

Pozyskiwanie obrazów: obejmuje pobieranie obrazów z aparatu, bądź wymiennego urządzenia pamięci masowej lub importowanie ze skanera. Można skorzystać z kreatorów pobierania, wbudowanych w systemy operacyjne komputera. Jednak wielu profesjonalistów wybiera narzędzia do importowania, wbudowane w oprogramowanie do zarządzania obrazami, takie jak Adobe Photoshop Lightroom, Apple Aperture, ACDSee, czy Capture One.

Zarządzanie biblioteką obrazów: obejmuje zarządzanie obrazami w bibliotece fotografa i może obejmować tworzenie kopii zapasowych obrazów. Oprogramowanie takie jak Adobe Photoshop Lightroom czy Apple Aperture, to przykłady głównych programów do zarządzania obrazami.

Oprogramowanie RAW: oprogramowanie samodzielne lub jako część oprogramowania do zarządzania biblioteką obrazów, przeznaczone do importowania i przetwarzania obrazów zapisanych w formacie RAW. Większość aparatów cyfrowych, które mogą wyświetlać obrazy w formacie RAW, zawiera program lub wtyczkę do tego celu. Programy komercyjne, takie jak Adobe Photoshop Lightroom, Apple Aperture i Capture One, a także projekty typu open source, takie jak darktable czy RawTherapee, zawierają obszerną obsługę importu i przetwarzania plików RAW.

Edycja obrazu: dostępne są liczne pakiety, programy i narzędzia do edycji obrazu. Adobe Photoshop, Adobe Photoshop Lightroom i Apple Aperture są najczęściej używane w kręgach zawodowych. Amatorzy mogą korzystać z profesjonalnego oprogramowania lub wybrać tańsze, czy nawet bezpłatne opcje, takie jak GIMP.

W centrum cyfrowego obiegu pracy, znajduje się oczywiście komputer. W tym miejscu pliki cyfrowe są pozyskiwane, edytowane, a następnie wprowadzane do świata cyfrowego lub do fizycznego wydruku, dlatego ważne jest, aby wybrać komputer, który najlepiej odpowiada Twoim potrzebom. Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na zakup wydajnego komputera z systemem Windows, czy najnowszego komputera Mac Pro, sprowadza się to do osobistych preferencji.

Kluczowe znaczenie w tym procesie, mają wyświetlacze odwzorowujące kolory, ponieważ są głównym medium do przeglądania i edycji plików RAW i skanów. Dla niektórych, ekran może być jedynym miejscem wyświetlania obrazów. Głębia bitowa jest ważna dla uzyskania najlepszych kolorów – im większa głębia, tym więcej kolorów jest w stanie wyświetlić monitor. Powoduje to płynniejsze przejścia i bardziej realistyczne odwzorowanie obrazu cyfrowego. Kolejną kwestią jest rozdzielczość. Fotografowie mogą korzystać z monitora 4K lub nawet 5K podczas pracy z plikami o wysokiej rozdzielczości, chociaż wiele modeli Full HD i Quad HD oferuje spektakularną wierność kolorów za ułamek ceny.

Cyfrowa ciemnia, to także miejsce dla eksperymentów z obrazem. Możesz w niej odtworzyć cyfrowo wygląd różnych tradycyjnych technik ciemni fotograficznej – solaryzację, duotony, sepię i wiele innych.