Historia Internetu w Polsce i na świecie

Nie tak stara historia

Początek historii Internetu nie jest tak łatwy do określenia. Za umowny początek przyjmuje się 1962 rok, gdy Paul Baran – naukowiec żydowskiego pochodzenia urodzony w Polsce, na potrzeby Amerykańskich Sił Zbrojnych wykonał ogromną, składającą się z dwunastu tomów pracę naukową. Dotyczyła ona transmisji danych, która dziś jest oczywistością, zaś w tamtych czasach była co najwyżej koncepcją. Jak można zauważyć, historia Internetu jest mocno powiązana z wojskowością. Armia amerykańska przygotowywała się do potencjalnego, kolejnego światowego konfliktu zbrojnego, przez co między innymi poszukiwali nowego sposobu tajnej komunikacji, która byłaby odporna na potencjalne duże zniszczenia. Wizjonerski i dość dopracowany plan Paula Barana został jednak na kilka lat „odłożony do szuflady”, by za kilka lat, jak się niedługo dowiemy, został odkryty na nowo.

Inni historycy za początek Internetu postrzegają wydarzenie nieco późniejsze. W 1969 roku w Los Angeles (a konkretnie na Uniwersytecie Kalifornisjkim) zainstalowano niejako „dziadka” Internetu, jakim był ARPANET. W niedługim czasie identyczne systemy zostały zaimplementowane również na innych uczelniach. ARPANET pozwalała na komunikację między różnymi, oddalonymi od siebie jednostkami z zainstalowanym systemem ARPANET.

Cały projekt finansowany był przez agencję ARPA (Advanced Research Project Agency – Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych) należącą do rządu Stanów Zjednoczonych. Choć możemy nazwać otwarcie sieci ARPANET za przełom, projekt nie zyskał większego uznania wśród zleceniodawców. Głównym problemem okazała się potrzeba obsługi całego systemu przez tak zwany komputer matczyny. W wypadku jego zniszczenia, cała sieć ARPANET przestałaby działać, co w warunkach wojennych było czymś nie do przyjęcia. Tym sposobem historia Internetu zatoczyła koło i powróciła do szczegółowej wizji Paula Barana.

Zaawansowany rozwój – praca setek naukowców

Wraz z rozwijaniem założeń Barana do wielkiego projektu tworzenia czegoś, co już za niedługo miało zostać nazwane Internetem, przyłączało się coraz więcej naukowców. Specjaliści wyróżniają trzy kluczowe etapy, które zmieniły i znacznie rozwinęły ideę bezprzewodowej sieci. Jednym z nich było powstanie IP (z angielskiego Internet Protocol Address), które do dziś jest podstawą działania Internetu. IP odpowiada za nadanie każdemu komputerowi unikalnego adresu, który był (i nadal jest) wymagany do połączenia z siecią transmisji danych.

Innym ważnym rozwiązaniem, szczególnie istotnym dla rozwiązań wojskowych było stworzenie TCP (Transmission Control Protocol – protokół kontroli transmisji). Ów protokół stał się sposobem na niezawodny, szybki i strumieniowy przesył danych między połączonymi urządzeniami. Podobnie jak IP, TCP jest używane do dziś, choć znacznie ulepszone. Ostatnim kamieniem milowym na drodze do powstania dziś rozumianego Internetu było stworzenie DNS (Domain Name System – system nazw domeny). Jest to skomplikowany, ułożony hierarchicznie system, który w dużym uproszczeniu odpowiada za przypisywanie nazw domen do konkretnych zapytań.

Za ojca projektu uznaje się Iana Postela. Tak samo, jak w poprzednich dwóch wypadkach, DNS jest wykorzystywany po dziś dzień. Co więcej, system ten jest tak istotny dla działania sieci internetowej, iż nazywany jest często „drugim podstawowym filarem Internetu”. Mniej więcej od tego momentu zaczęto używać dziś wszystkim znanego pojęcia – Internet.

Ogromnym przełomem, który po latach stał się wydarzeniem medialnym, było wysłanie pierwszego e-maila. W 1971 roku dokonał tego Raymond Tomlinson. Co prawda wysłał go do samego siebie, lecz samo wysłanie wiadomości było bardzo dużym osiągnięciem. Programista, zapoznając się ze znanym nam już programem ARPANET, zaczął eksperymentować i wykonał pierwowzór specjalnego programu służącemu wymianie wiadomości.

Choć przekazywanie własnoręcznie napisanych na klawiaturze informacji dochodziło do skutku wcześniej, działało to wyłącznie w obrębie jednego urządzenia. Raymond Tomlinson dokonał przełomu pod tym względem, iż wiadomość została przekazana między oddzielnymi komputerami.

Ciekawostką może być sama treść pierwszego w historii e-maila. Niestety, historia Internetu nie może pochwalić się wyniosłą lub chociaż żartobliwą pierwszą wiadomością. Z pewnością była ona przypadkowa – najprawdopodobniej brzmiała „QWERTYUIOP”. W podobnym czasie nadano również rolę symbolowi „@”, który dziś jest kojarzony z wiadomościami e-mail niemal przez każdego. Możliwość wysyłania wiadomości między zewnętrznymi jednostkami tchnęła w rozwój Internetu nowe życie. Mimo tego Internet nadal zostawał systemem zamkniętym, niedostępnym do ogółu.

Myśl przewodząca projektantom Internetu skupiona była raczej na stworzeniu narzędzia do komunikacji między jednostkami rządowymi, naukowymi i wojskowymi. Jednak w 1991 roku cofnięto zakaz użytkowania sieci internetowej przez podmioty niezależne, co nie tylko dało możliwość korzystania z nowych osiągnięć technologicznych większej grupie osób, lecz również znacznie przyspieszyło rozwój Internetu.

Polska pozyskała dostęp do Internetu właściwie dopiero wtedy, gdy w Stanach Zjednoczonych zezwolono na korzystanie z niego zewnętrznym podmiotom (jak wspomnieliśmy – 1991 rok). W tym czasie pierwszy raz z Internetem w Polsce mogło się spotkać wąskie grono naukowców i studentów Uniwersytetu Warszawskiego. Stamtąd też wysłano pierwszego polskiego e-maila, tym razem do Uniwersytetu Kopenhaskiego. Dużymi zasługami w popularyzacji Internetu w Polsce może pochwalić się Telekomunikacja Polska. Co prawda przez pierwsze lata Internet dostępny był tylko na nielicznych komputerach w większych miastach, lecz z czasem zasięg łączności się stopniowo powiększał. W 1999 roku nastąpił mały przełom, gdyż zamiast korzystać z linii telefonicznych, do przesyłania Danych wykorzystywano SDI – Szybki Dostęp do Internetu. Dzięki temu moc Internetu stała się większa, lecz nadal bardzo niska i bardzo droga w porównaniu z dzisiejszymi standardami. Często dochodziło do tego, że Internetu używało się w godzinach nocnych, gdyż w ciągu dnia był dwa razy droższy. Z czasem ogromną popularnością cieszyły się kafejki internetowe – dziś miejsce właściwie niespotykane. W 2004 roku konkurencyjna firma dla Telekomunikacji Polskiej – Neostrada wprowadziła usługi dostarczania Internetu o znacznie niższych kosztach. Pozwoliło to na przyłączenie się do światowego fenomenu znacznej liczbie Polaków. Niedługo później również TP obniżyła swoje ceny, a na rynek weszły nowe firmy, które powoli zaczęły zapewniać coraz lepszy dostęp do sieci.

Powrót

Te poradniki mogą okazać się pomocne

Komputery i tablety

Historia Internetu w Polsce i na świecie

Nie tak stara historia

Zaawansowany rozwój – praca setek naukowców

Pierwszy e-mail – prawdziwy przełom