Ludzie stamtąd Maria Dąbrowska

Ze wstępu Sylwii Chwedorczuk

Zanim przeczytasz Noce i dnie, poznaj Ludzi stamtąd – cykl opowiadań Marii Dąbrowskiej, jednej z najwybitniejszych polskich powieściopisarek.

Żona, która nie może się pogodzić ze śmiercią ukochanego, kobieta borykająca się z em męża i syna, niechciana ciąża – problemy, z którymi mierzą się postaci, okazują się zaskakująco aktualne. Akcja wszystkich opowiadań rozgrywa się w majątku Rusocin, a bohaterami są przede wszystkim chłopi i służba. Opisując ich losy, autorka bazowała na swoich wspomnieniach z dzieciństwa. Ludzie stamtąd korespondują ze światem wydanego kilka lat później arcydzieła Dąbrowskiej –powieści Noce i dnie. Zbiór spotkał z się życzliwym przyjęciem krytyki i do dziś – choć nieco zapomniany – jest ceniony przez czytelników.

Empatia narratorki posłuży za przewodniczkę po tym świecie, który na mapie fizycznej zająłby niewielki skrawek Ziemi. Na mapie niewiele, ale w życiu osób mieszkających wśród tamtych ogrodów, pól i zagród niemal wszystko. Cały świat przy jednej niewybrukowanej drodze. Ale nie jest to świat ubogi w przeżycia. Te są przejmujące, intensywne.

O autorce

Maria Dąbrowska (1889–1965) – urodziła się w Russowie koło Kalisza. Studiowała nauki przyrodnicze oraz socjologię i ekonomię w Lozannie i Brukseli. Chętnie angażowała się w sprawy publiczne, głównie związane z oświatą i obroną swobód obywatelskich, w publicystyce dużo miejsca poświęcała problemom wsi i spółdzielczości. Od 1918 roku pracowała w Ministerstwie Rolnictwa. Debiutowała w 1913 roku opowiadaniem We Francji – ziemi cudzej. W połowie lat dwudziestych zajęła się wyłącznie twórczością literacką, która szybko przyniosła jej uznanie. Wydała tomy opowiadań: Uśmiech dzieciństwa (1923) i Ludzie stamtąd (1925). Szczególnym powodzeniem cieszyła się napisana z epickim rozmachem powieść Noce i dnie (1932–1934). Po wojnie Dąbrowska wydała tom opowiadań o tematyce współczesnej Gwiazda zaranna (1955). Zmarła w 1965 roku w Warszawie. Po jej śmierci opublikowano jeszcze niedokończoną powieść Przygody człowieka myślącego oraz Dzienniki, które prowadziła przez blisko pół wieku.