Zdaniem eksperta
S/PDIF – co to jest i gdzie można użyć?
Udostępnij przez:
Dziś do cyfrowej transmisji dźwięku wielokanałowego najczęściej wykorzystujemy złącze HDMI z funkcją ARC. Jednak kilka lat temu, standardem stosownym przez wszystkich miłośników kina domowego był S/PDIF. Z naszego poradnika dowiesz się co to za technologia i w jaki sposób może zostać wykorzystana. Przybliżymy jej zalety, ponieważ mimo że nie jest to najnowszy standard, to wciąż bywa użyteczny.
S/PDIF – co to za standard?
Stosowane w urządzeniach elektronicznych złącze, było przez wiele lat niezbędne aby cieszyć się dobrej jakości brzmieniem. Na samym początku warto wyjaśnić omawiany termin S/PDIF – co to oznacza? Otóż jest to standard cyfrowej transmisji dźwięku między urządzeniami. Skrót można rozszyfrować jako Sony/Philips Digital Interface Format. Opracowały go właśnie te dwie firmy, ponieważ niezbędne było stworzenie uniwersalnego standardu do przesyłania wysokiej jakości dźwięku cyfrowego między urządzeniami. Było to bardzo istotne ze względu na rosnącą popularność nośników cyfrowych, takich jak płyty CD. Złącze S/PDIF może przesyłać dwa kanały nieskompresowanego dźwięku PCM (Pulse Code Modulation) lub skompresowany dźwięk przestrzenny w konfiguracjach 5.1 i 7.1 np. Dolby Digital lub DTS.
Standard S/PDIF przez wiele lat był jednym z najlepszych sposobów na przesyłanie dźwięku. Jego zaletą jest cyfrowa transmisja miedzy urządzeniami. Oznacza to, że nie ma potrzeby dokonywania konwersji do formatu analogowego, co mogłoby być źródłem zakłóceń. Wykorzystują go odtwarzacze DVD i Blu-ray, konsole, telewizory, zaawansowane karty dźwiękowe, amplitunery oraz dziesiątki innych urządzeń. Warto jednak dodać, że dziś w sprzęcie domowym coraz częściej odchodzi się od tego standardu. Zastępujemy go złączem HDMI, które wykorzystując standard eARC. Jest on w stanie transmitować nawet dźwięk obiektowy w takich formatach jak np. Dolby Atmos, czy DTS:X.
Koaksjalne złącze S/PDIF
Do transmisji sygnału niezbędne jest odpowiednie złącze. Możesz wykorzystać gniazda koaksjalne lub optyczne S/PDIF – co to oznacza, wyjaśnimy w tej części poradnika. Złącze koaksjalne wykorzystuje kabel o impedancji 75 ohmów, zakończony obustronnie wtykami RCA. Użycie tego połączenia ma kilka zalet. Przede wszystkim, nie zachodzi zmiana sygnału elektrycznego na optyczny, która w przypadku stosowania słabych konwerterów może powodować straty jakości w transmisji. Koaksjalny kabel S/PDIF ogranicza również interferencje sygnału z otoczeniem. By jednak w pełni wykorzystać te atuty, niezbędny jest przede wszystkim wybór dobrej jakości akcesoriów. Dlatego kabel koaksjalny powinien składać się z przewodnika elektrycznego, izolacji dielektrycznej, ekranowania oraz zewnętrznej warstwy izolacyjnej. Zwrócić należy uwagę na rodzaj użytych materiałów i jakość wykonania przewodu. Konstrukcja powinna być solidna, aby ewentualne zagięcia nie spowodowały strat w sygnale, czy np. uszkodzenia ekranowania. Zawsze wybieraj jak najkrótszy przewód do swoich potrzeb, ponieważ im mniejsza jest długość, tym mniejsze straty sygnału występują.
Optyczny kabel S/PDIF
Powszechnie stosowanym rodzajem połączenia, jest optyczny kabel S/PDIF, inaczej TOSLINK. Ten rodzaj interfejsu został opracowany przez firmę Toshiba, stad też nazwa – TOShiba Link. Ma on liczne zalety, dlatego znajdziemy go w wielu urządzeniach, np. poprzedniej generacji konsol do gier – PS4 oraz Xbox One. Plusem zastosowania tego rodzaju przewodu, jest większa odporność na zakłócenia elektromagnetyczne.
Co więcej, możesz transmitować dźwięk na większą odległość. TOSLINK to kabel optyczny, który transportuje sygnał w formie impulsów światła czerwonego. Z tego względu zachodzi jego konwersja zarówno na wejściu jak i wyjściu, co może wpływać na jakość, zwłaszcza w przypadku użycia słabych konwerterów. Dlatego najlepszym wyborem są dobre kable S/PDIF renomowanych producentów akcesoriów. Masz wtedy pewność, że będą wyposażone w solidną izolację, która zapobiegnie ewentualnym uszkodzeniom. Wizualnie możesz ocenić rodzaj wtyków, zwłaszcza jeśli przewód będzie często odpinany, warto zdecydować się na droższy model z wysokiej jakości połączeniami.
Przewód optyczny wykorzystuje światłowód, dlatego pamiętaj, aby nie zginać go pod ostrym kątem, ponieważ w ten sposób może ulec uszkodzeniu. W przypadku sygnału audio, maksymalna przepustowość to 25 Mbit/s. Transmitowany może być skompresowany dźwięk w konfiguracjach 5.1 oraz 7.1. Do standardów nieskompresowanych jak DTS-HD Master Audio oraz Dolby TrueHD, niezbędne jest skorzystanie ze złącza HDMI. Rekomendowana długość przewodu to do 5 m, choć oczywiście jeśli masz taką możliwość, to lepiej skorzystać z krótszego kabla.
Omawiane dwa rodzaje złączy TOSLINK oraz koaksjalne, to najpopularniejsze sposoby na transmisję sygnału S/PDIF, które są najczęściej stosowane w domowym sprzęcie. Nie są jednak jedyne. Poza nimi można wyróżnić np. złącza BNC, które stosują wybrani producenci urządzeń audio.
Zobacz także: HDMI ARC – co to jest?
Popularność złącza S/PDIF w kinie domowym
W dużej mierze standard S/PDIF w ostatnich latach stracił na znaczeniu. Przyczyna jest prosta – został zastąpiony przez wygodniejsze rozwiązania, jak np. HDMI. Zwłaszcza pojawienie się funkcji HDMI ARC, czyli zwrotnego kanału audio, sprawiło że np. podłączając soundbar czy amplituner do telewizora, wykorzystujemy właśnie HDMI. Złącze to zapewnia większą przepustowość, jest bardziej odporne na uszkodzenia niż np. TOSLINK i może transmitować np. sygnały Dolby Atmos czy DTS:X, które pozwalają na prezentację pełnej możliwości urządzeń kina domowego. Znajduje to również odzwierciedlenie w nowych urządzeniach. PlayStation 5 oraz Xbox Series S|X. To pierwsza generacja konsol, od czasu PlayStation 2, w których nie ma złącza S/PDIF. Także we współczesnych telewizorach coraz częściej nie ma już wyjścia S/PDIF.
Jeśli taki port jest Ci niezbędny, ponieważ np. korzystasz ze starszego amplitunera, przed zakupem urządzenia koniecznie zwróć uwagę na jego obecność. Alternatywę stanowi również użycie konwertera, jednak to dodatkowy koszt i warto wybrać akcesoria lepszej jakości.
Zastosowanie S/PDIF w urządzeniach audio
Po przeczytaniu poprzedniego akapitu możesz mieć wrażenie, że S/PDIF to standard wymierający. Jednak nie jest tak do końca. W wielu przypadkach to właśnie on będzie dobrą metodą transmisji. Skorzystasz z niego np. budując system stereo. To podstawowy rodzaj złącza dostępny we wzmacniaczach i amplitunerach. Za jego pośrednictwem możesz podłączyć wiele źródeł sygnału. Najczęściej są to odtwarzacz CD lub SACD, w przypadku formatów dźwięku o wysokiej rozdzielczości. W złącze TOSLINK bardzo często wyposażone są lepszej klasy karty dźwiękowe. Dzięki temu również Twój komputer może być źródłem dobrej jakości brzmienia. Wyjście S/PDIF znajdziesz także w odtwarzaczach multimedialnych czy sieciowych, które są coraz popularniejszym sposobem na odtwarzanie zarchiwizowanej np. na serwerach NAS muzyki. Dlatego też, gdy kupujesz wzmacniacz, warto zwrócić uwagę aby miał on kilka złączy S/PDIF, co pozwoli Ci korzystać z różnych źródeł audio.
Udostępnij przez:
Te poradniki mogą okazać się pomocne
