Jak działa skaner do negatywów?
Skaner do negatywów pozwala na przeniesienie obrazu analogowego na nośniki cyfrowe. Urządzenia działają w oparciu o optykę CCD lub CIS. Skanery CCD mają wbudowaną lampę fluorescencyjną z zimną katodą. Światło emitowane przez lampę odbija się od skanowanych materiałów, a następnie jest przekazywane do systemu luster i soczewek, które finalnie umieszczają obraz w matrycy. Każdy z elementów, od których odbija się światło, ma wpływ zarówno na ostrość otrzymanego obrazu, jak i intensywność kolorów. Wadą tej metody jest brak energooszczędności, a także czas nagrzewania lamp, który bywa bardzo długi.
W technologii CIS źródłem światła są diody LED, które w oczywisty sposób pochłaniają mniej energii i są gotowe do użycia natychmiast po uruchomieniu urządzenia. Podobnie jak w
bezlusterkowcach, tu również nie ma luster i soczewek, dzięki czemu nie występuje ryzyko zniekształcenia obrazu. Tego typu skanery do negatywów mają także mniejsze rozmiary i są znacznie lżejsze od urządzeń CCD, zwykle jednak za ich pomocą uzyskujemy gorszą jakość kolorów. Skaner do negatywów i slajdów powinien być stosunkowo prosty w obsłudze. Nawet modele przeznaczone do użytku profesjonalnego zwykle są łatwe do opanowania przez przeciętnego użytkownika. Producenci skanerów do negatywów i zdjęć zwykle projektują je z nastawieniem na intuicyjność urządzenia i ułatwianie naszej pracy (czy to zawodowej, czy hobbystycznej). Z tego też powodu skanery do negatywów coraz częściej są urządzeniami niezależnymi, czyli takimi, które nie wymagają podłączenia do
komputera. Umożliwia to ich przenoszenie i zabieranie ze sobą w podróż. Skanery do negatywów, które wymagają podłączenia do komputera, najczęściej mają wgrane sterowniki. Przed zakupem należy się upewnić, że obsługiwane przez skaner oprogramowanie jest kompatybilne z naszym systemem operacyjnym. Ponadto te urządzenia nie posiadają pamięci wewnętrznej, jednak za ich pomocą można przesyłać dane do chmury, komputera lub zapisywać je na karcie SD. Różne skanery do slajdów i klisz mogą wyglądać inaczej, w zależności od swojego przeznaczenia. W użytkowaniu domowym najpopularniejszym rozwiązaniem są skanery płaskie, obsługiwane intuicyjnie i często wyposażone w akcesoria dodatkowe, które maksymalnie ułatwiają skanowanie negatywów. Dużym zainteresowaniem cieszą się m.in. nowoczesne urządzenia wielofunkcyjne, np.
skanery ręczne. Wiele z nich posiada szereg funkcji dodatkowych, takich jak cyfrowa obróbka obrazu, renowacja starych fotografii czy też skanowanie do chmury. Specjalistyczne skanery do negatywów są zwykle niewielkich rozmiarów i posiadają automatyczny podajnik przeznaczony wyłącznie do klisz o określonej szerokości. Istnieją także dedykowane skanery do filmów, dzięki którym możliwe jest przeskanowanie większej liczby klatek. Specjalistyczne skanery do negatywów są polecane profesjonalistom, gdyż ich obsługa jest bardziej skomplikowana, a koszt zakupu takiego urządzenia jest zwykle znacznie wyższy.
Dobry skaner do negatywów – czyli jaki?
To zależy od definicji słowa „dobry”. Planując zakup skanera do klisz fotograficznych, musimy wziąć pod uwagę nasz budżet, przewidywaną częstotliwość korzystania z tego typu sprzętu, a także oczekiwane rezultaty. Oprócz technologii, z jakiej korzysta dany model (CCD lub CIS), istnieje jeszcze kilka innych, istotnych parametrów. Cena wartych polecenia skanerów do klisz i zdjęć waha się w przedziale od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Użytkownicy, którzy dokonują zakupu w celu amatorskiej (domowej) obróbki obrazów, zwykle decydują się na skaner płaski oparty o technologię CIS i wydają na niego pomiędzy 600 a 1500 zł. W przypadku skanerów do negatywów, kupowanych w celu użytkowania profesjonalnego, wybór zależy od naszych oczekiwań względem poszczególnych parametrów urządzenia.
Jednym z nich jest ogniskowa. Wiele skanerów do slajdów i negatywów posiada obiektyw o stałej ogniskowej. Działa to w uproszczeniu w taki sposób, że urządzenie wykonuje cyfrowe zdjęcia poszczególnych klatek, automatycznie nadając im wysoką rozdzielczość. W obiektywach o zmiennej ogniskowej znajduje się większa liczba soczewek, które płynnie przesuwają się wzdłuż osi optycznej. Ustawienie długości ogniskowej pozwala na osiągnięcie żądanego kąta widzenia obiektywu, co jednak może skutkować obniżeniem rozdzielczości uzyskanego obrazu. Rozdzielczość optyczna jest wyrażana parametrem dpi. Za dobre skanery do negatywów uznaje się takie, które osiągają rozdzielczość powyżej 2400 dpi. Skanery do slajdów pracujące z rozdzielczością 6400×9600 dpi uważane są natomiast za najlepsze na rynku. Ważnym aspektem, szczególnie w kontekście skanowania wielu negatywów naraz lub wykorzystywania skanera do użytku profesjonalnego, jest czas, jakiego potrzebuje urządzenie do opracowania pojedynczej klatki. Należy pamiętać, że dane podawane przez producentów najczęściej dotyczą najszybszego trybu pracy, które jest również pracą w najniższej rozdzielczości.
Osoby, które często używają skanera do filmów i negatywów, z pewnością doceniają zalety urządzeń energooszczędnych. Taka cecha jest właściwa przede wszystkim skanerom opartym na bazie technologii CIS (z wykorzystaniem diod led). Pomaga to ograniczyć zużycie prądu, a przy tym skraca czas oczekiwania na gotowość urządzenia do pracy.Opcją dodatkową, nad którą warto się zastanowić, jest możliwość renowacji starych zdjęć przy użyciu skanera do klisz. Polega na inteligentnym wyciszaniu szumów z obrazu, usuwaniu plam, zarysowań i drobnoustrojów. W ten sposób uzyskujemy efekt wygładzenia nierówności, zmniejszenia widoczności odcisków palców, wyostrzenia obrazu, a także poprawienia kontrastu i nasycenia kolorów. Innym udogodnieniem, które cechuje nowoczesne skanery negatywów, jest przesyłanie obrazów do chmury. Umożliwia to automatyczny zapis danych we wskazanych przez użytkownika serwisach internetowych. Opcja ta jest szczególnie przydatna wówczas, gdy skanujemy bardzo dużo negatywów, a mamy ograniczone możliwości przechowywania danych na swoim komputerze.
Podsumowując, aby wybrać najlepszy skaner do negatywów, dostosowany do naszych potrzeb, powinniśmy wziąć pod uwagę następujące czynniki:
cena skanera,
optyka (CCD lub CIS),
czas rozgrzewania się skanera (w przypadku urządzenia opartego na technologii CCD),
rodzaj ogniskowej (stała lub zmienna),
osiągana rozdzielczość optyczna (najlepiej powyżej 2400 dpi),
kompatybilne oprogramowanie,
wielofunkcyjność skanera do negatywów,
opcje dodatkowe (renowacja starych zdjęć, przesyłanie obrazu do chmury).
