Pełna klatka – co to jest? | Poradnik Media Expert

Poradniki Eksperta

W historii fotografii znajdziemy wiele przełomowych dat, a jedną z nich był rok 1969, w którym po latach badań, powstała matryca CCD. Głównym elementem pozwalającym na rejestrowanie obrazu w postaci cyfrowej, jest matryca światłoczuła. Tego typu matryce, produkowane są przede wszystkim w dwóch odmiennych technologiach, jako matryce CCD i matryce CMOS. Fotografia cyfrowa ewoluowała wprost od kamer telewizyjnych, lecz ze względu na trudną technologicznie miniaturyzację cyfrowych przetworników fotoelektrycznych o zadowalającej rozdzielczości, pierwsze cyfrowe aparaty fotograficzne pojawiły się właściwie dopiero na początku lat 80. ubiegłego wieku.

Producenci cyfrowych aparatów fotograficznych, podają informacje o wielkości matrycy w postaci znaków liczbowych: 1/2,5'', 1/1,8'', 2/3'', 1'', itd. W kamerach telewizyjnych, od których wywodzą się aparaty cyfrowe, element rejestrujący obraz umieszczony był w szklanej rurze, której średnicę podawano właśnie jako liczbę ułamkową cala (1 cal = 25,4 mm). Ponieważ niecała średnica rury możliwa była do wykorzystania, stąd określony ułamek możemy traktować jedynie jako symbol danej wielkości matrycy, a nie jej faktyczny wymiar.

W pierwszych kompaktowych aparatach cyfrowych, matryce światłoczułe były niewielkie, najczęściej 1/2,3 cala, czyli około 6,3 × 4,7 mm. Jest to najmniejszy czujnik, który jest obecnie używany w aparatach. Zwykle oferują one rozdzielczość od 16 do 24 Mpix. Ich rozmiar pozwala producentom na tworzenie bardzo kompaktowych aparatów, z długimi obiektywami – superzoomami.

Nieco większe niż powyższe, czyli matryce 1/1,7 cala (ok. 7,6 × 5,7 mm), nieznacznie ułatwiają oddzielenie obiektu od tła i zazwyczaj zapewniają lepszą wydajność w zakresie utrzymywania szczegółów w cieniach i światłach. Ponieważ mogą przechwytywać więcej światła niż mniejszy czujnik, prawdopodobnie będą również działać lepiej w słabym świetle.

Matryca wielkości 1 cala (ok. 13,2 mm × 8,8 mm), jest obecnie popularnym wyborem w całej gamie aparatów kompaktowych, a jego rozmiar sprawia, że jest najczęściej używany w aparatach kompaktowych, z obiektywami ograniczonymi do około 24-70 mm lub 24-100 mm (w odpowiednikach 35 mm).

Cztery Trzecie (ok. 17,3 × 13 mm) oraz Mikro Cztery Trzecie, to popularny format matrycy stosowany przez firmy Panasonic i Olympus w aparatach bezlusterkowych i kompaktach.

Od dawna stosowany w lustrzankach cyfrowych klasy podstawowej i średniej, a teraz także w wielu aparatach bezlusterkowych, czujnik APS-C (ok. 23,5 mm x 15,6 mm) zapewnia dobrą równowagę między przenośnością systemu, jakością obrazu i elastycznością w odniesieniu do obiektywów. Matryce APS-C zostały również zastosowane w wielu aparatach kompaktowych, w których aby zachować wysoką jakość obrazu i przenośność aparatu, są one połączone z obiektywami stałoogniskowymi.

Format APS-H (ok. 26,6 × 17,9 mm) to matryca mniejsza niż pełna klatka, ale większa niż APS-C. Jej współczynnik kadrowania wynosi 1,3x i jest kojarzony ze starszymi modelami Canona EOS-1D.

Pełnoklatkowe matryce (ok. 36 × 24 mm) są stosowane w wielu półprofesjonalnych i zawodowych aparatach cyfrowych, w tym we flagowych modelach DSLR i bezlusterkowcach w liniach wielu producentów.

Ich stosunkowo duża powierzchnia, pozwala na zebranie znacznej ilości światła, co z kolei pomaga w tworzeniu wysokiej jakości zdjęć. Obecnie niektóre mają zaledwie 12 MP, podczas gdy inne mają 24 MP, 36 MP, 51 MP, a nawet więcej.

8 492,00 zł	Cena przed kodem
7 695,00 zł	Najniższa cena

Pełnoklatkowe czujniki mają (mniej więcej) taki sam rozmiar, jak negatyw filmu 35 mm, więc jeśli użyjemy obiektywów przeznaczonych do aparatu na film 35 mm na korpusie cyfrowym z pełnoklatkową matrycą, efektywna ogniskowa będzie taka sama. Im większa matryca, tym większa powierzchnia światłoczuła. W zależności od wielkości matrycy, otrzymujemy też różne „szerokości kadru” na tej samej ogniskowej obiektywu. Co to oznacza w praktyce? Jeśli do aparatu pełnoklatkowego przypniemy obiektyw 50 mm, otrzymamy kąt dokładnie odpowiadający ogniskowej 50 mm. Jeśli skorzystamy z tego samego obiektywu pełnoklatkowego 50 mm, ale podłączonego do aparatu z matrycą APS-C, otrzymamy kadr o mniejszej szerokości niż pełnoklatkowy. Tu pojawia się pojęcie crop factor – mnożnik ogniskowej. Dla matrycy APS-C, stosowanej w aparatach Canon jest to najczęściej 1,6. Oznacza to, że obraz z ogniskowej 50 mm obiektywu pełnoklatkowego na matrycy APS-C, wygląda jak obraz z ogniskowej 50 mm × 1,6 = 80 mm na matrycy full frame. Idąc dalej – 50 mm na aparacie z matrycą Mikro Cztery Trzecie, da zaledwie mały wycinek całego obrazu, ponieważ crop dla tej matrycy wynosi 2, czyli 50 mm × 2 = 100 mm.

Pełna klatka, jest swego rodzaju wzornikiem. Światło wpadające przez obiektyw do wnętrza aparatu, może pokryć całą powierzchnię matrycy pełnej klatki. Jeśli jednak aparat posiada mniejszą matrycę, w naturalny sposób światło pokrywa cały jej obszar, a pozostałe światło jest poza nią, więc na zdjęciu nie widzimy więcej.

Fotografowanie pełnoklatkowym aparatem oznacza, że będziemy w stanie zmieścić więcej na swoim zdjęciu. Pełna klatka jest fizycznie większa niż mniejsza matryca, ale często ma taką samą liczbę megapikseli. Oznacza to, że każdy piksel na czujniku pełnoklatkowym, może być większy. Większe piksele mogą przechwytywać więcej światła, co zapewnia czystsze obrazy z mniejszym szumem lub ziarnistością, przy wybieraniu wyższych wartości ISO. Ponieważ aparaty pełnoklatkowe są zwykle bardziej zaawansowanymi korpusami, mają różne dodatkowe funkcje w porównaniu do przeciętnego aparatu APS-C.