Zdaniem eksperta

 Ekspozycja w fotografii – jak ją wykorzystać? 

Data dodania: 01-09-2022

Ekspozycja. Zwykle słowo to oznacza wystawę dzieł sztuki albo pokaz towarów w witrynie sklepowej. Ekspozycja to słowo magiczne dla fotografa. Zrozumienie, czym jest i jak działa ekspozycja w fotografii, jest podstawową rzeczą, której należy się nauczyć, stawiając pierwsze kroki w fotografii cyfrowej, a będzie ona kluczem do sukcesu, gdy zaczniesz fotografować w trybie ręcznym.

Ekspozycja w fotografii to ilość światła potrzebna do stworzenia zdjęcia, które naśladuje sposób, w jaki Twoje oczy widzą scenę w prawdziwym życiu. Zdjęcie, które jest niedoświetlone, będzie ciemne i prawdopodobnie rozmazane, ponieważ do matrycy aparatu dotarło zbyt mało światła. Z kolei zdjęcie prześwietlone będzie zbyt jasne, z prześwietlonymi światłami. Spowodowane to jest zbyt dużą ilością światła docierającego do matrycy aparatu.


A zatem głównym efektem ekspozycji fotograficznej jest uchwycenie obrazu o określonej jasności. Robiąc doskonale naświetlone zdjęcie uchwycisz wszystkie szczegóły świateł i cieni.


Ekspozycja w fotografii – podstawowe ustawienia


Ekspozycja to trzy podstawowe ustawienia, które są kluczem do zrozumienia ekspozycji w fotografii i uczenia się, jak wykorzystać ją na zdjęciach. Jej wartość określana jako EV, jest wynikiem interakcji trzech głównych parametrów: przysłony, czasu otwarcia migawki, ISO.


Przysłona to otwór, który określa, ile światła przechodzi przez obiektyw aparatu do czujnika. Z tego powodu ekspozycja i przysłona są całkowicie ze sobą powiązane. Jeśli użyjesz szerszej przysłony, obiektyw aparatu pozwoli na dotarcie do aparatu większej ilości światła, a obraz będzie jaśniejszy. Jeśli odwrotnie, zamkniesz przysłonę i zablokujesz ilość światła przechodzącego przez obiektyw, obraz będzie ciemniejszy.


Ekspozycja i czas otwarcia migawki są także bezpośrednio skorelowane. Im dłużej pozostawisz otwartą migawkę aparatu przy przechwytywaniu światła, tym jaśniejszy będzie obraz, a im szybciej migawka zostanie otwarta i zamknięta, tym mniej światła trafi do czujnika, co spowoduje ciemniejszy obraz.


Wartość ISO to wzmocnienie światła uchwyconego przez czujnik aparatu. Ostateczna ekspozycja na obrazie i ISO są całkowicie powiązane, chociaż ISO nie jest naturalną częścią ekspozycji. Powodem jest to, że ISO działa w sztuczny sposób, aby rozjaśnić światło na zdjęciu, które zostało już uchwycone przez przysłonę i czas otwarcia migawki. Mówiąc prościej, im wyższe ISO, tym jaśniejsze będzie Twoje zdjęcie; im niższe ISO, tym będzie ciemniejsze, jeśli inne ustawienia zostaną ustalone.

Podstawowym zadaniem fotografa jest znalezienie równowagi między tymi trzema parametrami wpływającymi na wartość ekspozycji (coś, co jest również znane jako trójkąt ekspozycji), aby zdjęcie było perfekcyjnie naświetlone.

Podczas fotografowania w trybie ręcznym najlepszą wskazówką, aby nauczyć się naświetlania w fotografii, jest zastanowienie się najpierw nad ustawieniami, które są potrzebne w zależności od światła sceny i celów fotograficznych.


Zwykle jest jedno lub dwa ustawienia, które znasz z góry, a następne musisz zagrać z pozostałymi lub dwoma innymi, aby uzyskać dobrze naświetlone zdjęcie. Jeśli masz odpowiednią ekspozycję w aparacie, co w większości przypadków oznacza wartość ekspozycji równą zero. Jeśli natomiast zdecydujesz się zmienić którekolwiek z trzech ustawień mających wpływ na ekspozycję, będziesz musiał dostosować dowolne z pozostałych, aby zrównoważyć ją i utrzymać jej wartość równą zero.

Aparaty w naszej ofercie:

Ekspozycja w fotografii – jak ją zmierzyć?

Wartość ekspozycji (EV) jest wynikiem interakcji przysłony, czasu otwarcia migawki oraz ISO i powinna wynosić około zera, aby uzyskać dobrze naświetlony obraz. Wybierając te ustawienia, będziesz starał się zrównoważyć ekspozycję, dlatego ważne jest, aby umieć ją czytać i obliczać.


Na szczęście aparaty cyfrowe mają wbudowane narzędzie zwane światłomierzem lub „czujnikiem pomiarowym”, które pomoże zmierzyć wartość ekspozycji obrazu dla wybranych ustawień. W ten sposób możesz je dostosować, aby uzyskać dobrze naświetlony obraz:

  • jeśli EV wynosi 0, otrzymamy prawidłowo naświetlone zdjęcie, 
  • jeśli EV jest większe niż 0, otrzymamy prześwietlone zdjęcie,
  • jeśli EV jest mniejsze niż 0, otrzymamy niedoświetlone zdjęcie.

Ekspozycja w fotografii – tryby jej pomiaru


Aby ocenić ekspozycję i obliczyć jej wartość (EV) za pomocą światłomierza, aparaty cyfrowe wykorzystują kilka trybów pomiaru. Najpopularniejsze tryby pomiaru ekspozycji w fotografii to:

  • pomiar matrycowy – jest to najpopularniejszy tryb pomiaru i polega na ocenie światła na całym obrazie. Ramka jest podzielona na wiele obszarów, a wartość ekspozycji jest obliczana zgodnie z ogólną jasnością, aby zapewnić równowagę między światłami a cieniami (w aparatach firmy Canon ten tryb pomiaru ekspozycji nosi nazwę pomiaru wielosegmentowego),
  • pomiar centralnie ważony – w tym trybie aparat wykorzystuje środek kadru do oceny ogólnej jasności i ekspozycji obrazu,
  • pomiar punktowy – w ostatnim trybie aparaty wykorzystują pojedynczy punkt ostrości, który można ręcznie dostosować, aby zmierzyć i obliczyć wartość ekspozycji.

Kompensacja ekspozycji


Podczas fotografowania w trybie automatycznym (P) lub półautomatycznym (A) i (S) albo w trybie ręcznym z Auto-ISO, aparat dostosuje jedno lub więcej podstawowych ustawień ekspozycji, aby jej wartość wynosiła zero. Istnieją jednak sytuacje, w których trudno jest zrównoważyć oświetlenie i kolory, gdzie wartość ekspozycji równa zero spowoduje prześwietlenie lub niedoświetlenie obrazu. Jeśli na przykład na obrazie jest wysoki kontrast między bielą a czernią, światłomierz spróbuje zrównoważyć, ale jeśli jeden z obszarów o wysokim kontraście jest większy od drugiego, ostateczny obraz prawdopodobnie będzie prześwietlony lub niedoświetlony. Aby rozwiązać ten problem w trybach automatycznych, w aparatach cyfrowych znajduje się inne narzędzie, zwane kompensacją ekspozycji. To narzędzie koryguje wartość zerową światłomierza, przesuwając jego naturalne zero w prawo lub w lewo, aby aparat nie próbował zrównoważyć wartości ekspozycji równej zero.

Wróć

Właściciel serwisu: TERG S.A. Ul. Za Dworcem 1D, 77-400 Złotów; Spółka wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym w Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000427063, Kapitał zakładowy: 41 287 500,00 zł; NIP 767-10-04-218, REGON 570217011; numer rejestrowy BDO: 000135672. Sprzedaż dla firm (B2B): dlabiznesu@me.pl INFOLINIA: 756 756 756