Poradniki Eksperta

Zdaniem eksperta

DRM – co to jest?

Data dodania: 04-06-2024

DRM to kolejny system ochrony praw autorskich, który został stworzony do walki z piractwem. Chociaż powody wprowadzenia takich zabezpieczeń są zrozumiałe, użytkownicy często krytykują ten system. Dlaczego? Jak działa DRM i gdzie jest wykorzystywany? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym poradniku.

Co to jest DRM? Tłumaczymy, co kryje się pod skrótem

DRM to skrót od angielskiego pojęcia Digital Rights Management. W tłumaczeniu na język polski oznacza to dosłownie „zarządzanie prawami cyfrowymi”. To szeroko stosowane rozwiązanie mające na celu ochronę praw autorskich i zarządzanie dostępem do treści cyfrowych. 


DRM składa się z całego zestawu narzędzi i funkcji, mających na celu kontrolowanie sposobu, w jaki użytkownicy uzyskują dostęp do cyfrowych multimediów, takich jak muzyka, filmy, e-booki, gry i oprogramowanie komputerowe. Wdrożenie systemu DRM ma na celu ograniczenie nielegalnego kopiowania, dystrybucji i użytkowania chronionych prawem materiałów. Stanowi skuteczną obronę przed piractwem, które może poważnie szkodzić twórcom i generować ogromne straty finansowe. 


Istotnym aspektem technologii DRM jest zabezpieczanie plików za pomocą szyfrowania. Oznacza ro, że treści cyfrowe są kodowane i mogą być odczytywane jedynie przez autoryzowane urządzenia lub aplikacje. Na przykład, gdy kupujesz e-booka z zabezpieczeniem DRM, możesz go odczytać tylko na wcześniej upoważnionym urządzeniu lub w aplikacji autoryzowanej przez dostawcę treści. Taki system zabezpieczeń chroni prawa autorskie wydawców i twórców, poprzez minimalizowanie ryzyka piractwa. 


Różne systemy DRM mają również za zadanie zarządzanie licencjami użytkownika na zakupione treści cyfrowe. To oznacza, że kiedy nabywasz treści cyfrowe, otrzymujesz prawo do ich użytkowania zgodnie z określonymi warunkami. Licencja określa przeważnie takie parametry jak liczba urządzeń, na których możesz odtwarzać treści, okres czasu, w jakim masz do nich dostęp, a także warunki ich udostępniania. Dzięki temu twórcy posiadają większą kontrolę nad dystrybucją swoich dzieł, a użytkownicy są świadomi zakresu praw nabytych wraz z zakupem. 


Chociaż DRM ma na celu ochronę praw autorskich i zasługuje na pełne zrozumienie, budzi również kontrowersje. Krytycy twierdzą, że systemy te ograniczają prawa legalnych użytkowników, na przykład uniemożliwiając przenoszenie treści między różnymi urządzeniami lub utrudniając korzystanie z zakupionych materiałów. Rzeczywiście zdarza się, że zabezpieczenia DRM są uciążliwe, zwłaszcza w przypadku skomplikowanych i ograniczających licencji. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w dalszej części poradnika. W odpowiedzi, niektóre firmy zaczęły oferować treści bez zabezpieczeń DRM, stawiając na bardziej elastyczne podejście do zarządzania prawami cyfrowymi. 


Wdrożenie DRM przez twórców wcale nie jest łatwym zadaniem i muszą oni rozpatrzyć wiele zagadnień technicznych, które są od siebie zależne. Przede wszystkim powinni zapewnić kompatybilność z różnymi systemami operacyjnymi, urządzeniami i platformami, co jest trudnym wyzwaniem. Zwłaszcza jeśli zabezpieczenia mają być jak najmniej uciążliwe dla użytkownika końcowego. Konieczne jest także ciągłe aktualizowanie systemów ochronnych, aby przeciwdziałać nowym metodom łamania zabezpieczeń. Piraci bowiem stale „ścigają” się z twórcami. 

Gdzie stosowany jest DRM? Przykłady

DRM jest szeroko stosowany w różnych sektorach w celu ochrony praw autorskich i kontrolowania dostępu do treści cyfrowych. W branży muzycznej jednym z najbardziej znanych przykładów jest iTunes od Apple. W przeszłości utwory zakupione w tej aplikacji były zabezpieczone technologią FairPlay, która ograniczała możliwość kopiowania i odtwarzania plików na nieautoryzowanych urządzeniach. To istotne, ponieważ bez takich zabezpieczeń każdy mógłby tworzyć nieograniczoną liczbę kopii i udostępniać je w sieci, co przynosiłoby straty zarówno twórcom platformy, jak i samym muzykom.


Podobnie w branży filmowej, serwisy streamingowe takie jak Netflix, Hulu czy Amazon Prime Video korzystają z DRM, aby zapobiec nieautoryzowanemu kopiowaniu i dystrybucji filmów oraz seriali. Technologie Widevine od Google oraz PlayReady od Microsoftu są często używane do zabezpieczania treści wideo. Umożliwiają kontrolę nad tym, kto i jak może oglądać materiały. Pobranie zawartości poza aplikacją nie jest możliwe. Co więcej, wiele serwisów streamingowych wykrywa także oprogramowanie do nagrywania ekranu, co sprawia, że próby takich działań również są nieskuteczne.


W przypadku czytników e-booków Kindle od Amazon jest przykładem urządzenia korzystającego z DRM do ochrony książek elektronicznych. Pozycje zakupione w Amazon Kindle Store są zabezpieczone i mogą być odczytywane tylko na urządzeniach Kindle lub w aplikacji producenta, co zapobiega nielegalnemu kopiowaniu.


W branży software wiele programów i gier komputerowych jest zabezpieczanych za pomocą DRM. Platformy takie jak Steam czy Origin używają tej technologii, aby upewnić się, że wszystkie tytuły uruchamiane są tylko na autoryzowanych komputerach czy laptopach. Ponadto, że użytkownicy nie mogą dzielić się swoimi kopiami z innymi. 


W takich przypadkach DRM zapewnia, że deweloperzy i wydawcy otrzymują zapłatę za swoje dzieła, a jednocześnie umożliwia użytkownikom korzystanie z treści w sposób kontrolowany i zgodny z licencją. Niestety, mimo licznych zabezpieczeń, w sieci nadal pojawiają się tysiące pirackich kopii gier i filmów. 

Dlaczego DRM jest tak szeroko krytykowane przez użytkowników?

DRM jest często krytykowany przez uczciwych użytkowników. Mają oni pełne prawo do narzekań na działanie funkcji zabezpieczających. Stosują się do prawa i płacą za udostępniane treści, a mimo to napotykają obostrzenia. 


Jednym z głównych problemów związanych z DRM jest ograniczona kompatybilność. Zabezpieczenia te często wiążą się z koniecznością korzystania z konkretnych urządzeń lub aplikacji, co oznacza, że nie można swobodnie przenosić swoich treści między różnymi platformami. Na przykład, kupując e-booka zabezpieczonego DRM, nie będziesz w stanie odczytać go na wszystkich swoich urządzeniach, jeśli nie są one autoryzowane przez dostawcę treści. Takie ograniczenia są bardzo frustrujące, szczególnie jeśli zmieniasz sprzęt lub korzystasz z różnych systemów operacyjnych.


Ograniczenia licencyjne mogą obejmować liczbę urządzeń, na których możesz odtwarzać treści, czas dostępu do materiałów oraz możliwość ich udostępniania innym. Dla uczciwych użytkowników te restrykcje mogą wydawać się nadmiernie surowe, zwłaszcza gdy chcą wygodnie korzystać z zakupionych treści. W Polsce było głośno o zmianach w licencji Netflixa. Platforma pozwalała wcześniej korzystać z konta kilku użytkownikom w ramach jednej opłaty, niezależnie od lokalizacji. Jednak w zeszłym roku wprowadzono ograniczenia wymagające potwierdzenia domowego adresu IP, co skutecznie uniemożliwiło oglądanie treści użytkownikom mieszkającym w różnych miejscach.


Warto również wspomnieć o problemach związanych z dostępem do treści w trybie offline. Niektóre systemy DRM wymagają regularnej autoryzacji przez Internet, co oznacza, że musisz być online, aby uzyskać dostęp do swoich materiałów. To szczególnie problematyczne, jeśli masz ograniczony dostęp do Internetu. 


Ponadto warto zwrócić uwagę na problemy związane z wydajnością urządzeń używanych do korzystania z platform zabezpieczonych DRM. Skomplikowane mechanizmy ochrony mogą obciążać system operacyjny, co prowadzi do wolniejszego działania aplikacji lub skrócenia czasu pracy baterii na urządzeniach mobilnych.


DRM jest niezbędny do ochrony praw twórców, ale może być uciążliwy dla użytkowników. Niemniej jednak musimy się do takich rozwiązań przyzwyczaić, ponieważ nieuczciwe praktyki pirackie zmuszają deweloperów do zabezpieczania swoich interesów.

Powrót

Właściciel serwisu: TERG S.A. Ul. Za Dworcem 1D, 77-400 Złotów; Spółka wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym w Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000427063, Kapitał zakładowy: 40 618 750 zł; NIP 767-10-04-218, REGON 570217011; numer rejestrowy BDO: 000135672. Sprzedaż dla firm (B2B): dlabiznesu@me.pl INFOLINIA: 756 756 756