Jaki mikrofon do nagrywania wokalu w domu?

Poradniki Eksperta

Dobrze nagrany wokal, to często podstawowy element niejednego muzycznego przeboju. Chociaż obecnie mamy dostęp do rozmaitych programów, pozwalających np. na korekcję intonacji, to jednak użycie odpowiedniego mikrofonu, a następnie nagranie i zastosowanie jedynie niezbędnej obróbki zaśpiewanej partii, są znacznie bardziej pożądane przez słuchaczy. Dziś na szczęście nie trzeba wydawać majątku, by w domowych warunkach nagrać wokal w dobrej jakości. Mikrofon do nagrywania wokalu możesz nabyć już za kilkaset złotych. Zwróć uwagę na to, jaką konstrukcją charakteryzuje się ów sprzęt. Na rynku dostępnych jest kilka różnych typów mikrofonów, co przekłada się na możliwości ich wykorzystania.

Pod względem konstrukcyjnym, możemy wyróżnić przede wszystkim mikrofony dynamiczne, pojemnościowe i wstęgowe. Pierwsze pracują w oparciu o cienką membranę, która jest połączona z cewką, znajdującą się w polu magnetycznym. W drugich, zwanych także kondensatorowymi, elementem drgającym jest membrana, będąca jednocześnie jednym z elementów kondensatora (stąd nazwa tej konstrukcji). Modele pojemnościowe możemy dodatkowo podzielić na mało- i wielkomembranowe. Te drugie charakteryzującą się większą czułością i to właśnie one są często polecane do nagrywania wokalu.

Ostatni spośród wspomnianych typów mikrofonów, to w pewnym sensie odmiana modelu dynamicznego, z tą różnicą, że elementem drgającym w modelach wstęgowych jest tzw. wstęga, czyli cienki element z metalu, znajdujący się w polu magnetycznym.

Wśród tańszych i mniej zaawansowanych technicznie modeli, możemy jeszcze wyróżnić mikrofony elektretowe. Jest to w praktyce odmiana modelu pojemnościowego, ale wykorzystująca – jak sama nazwa wskazuje – elektret, czyli element trwale spolaryzowany elektrycznie.

Mikrofon BLAUPUNKT WM60UDB (2 szt.)

321 00 zł

Mikrofon MOZOS LAVMIC1

39 99 zł

Mikrofon JBL PBM100

139 99 zł

157,45 zł	Cena przed obniżką
142,87 zł	Najniższa cena

Mikrofon MUSICMATE B-13

69 99 zł

99,99 zł	Cena przed obniżką
99,99 zł	Najniższa cena

Mikrofon MUSICMATE S-105

169 00 zł

Która ze wspomnianych przed chwilą konstrukcji, sprawdzi się najlepiej jako mikrofon do nagrywania wokalu? Wszystko zależy od tego, jakie brzmienie chcemy uzyskać i jakim sprzętem do nagrywania dysponujemy. Każdy ze wspomnianych przed chwilą typów mikrofonów, może sprawdzić się w zależności od sytuacji i efektu brzmieniowego, jaki chcemy osiągnąć. Nie ma jednoznacznych wytycznych, który typ mikrofonu lepiej sprawdzi się w domowych warunkach do rejestracji wokalisty, czy wokalistki.

Mikrofony dynamiczne, choć do wokalu używane są bardzo często na scenie, to w studiach nagrań ich rolę przejmują zwykle mikrofony pojemnościowe. Te wymagają jednak dodatkowego zasilania napięciem stałym – tzw. zasilania fantomowego, które wynosi 48 V. W tego typu moduły zasilające, mogą być wyposażone, np. zewnętrzne karty dźwiękowe, a także miksery audio. Dodatkowo, przy nagrywaniu wokalu mikrofonem pojemnościowym, niezbędny będzie tzw. popfiltr, czyli element który pomoże wyeliminować przesterowania przy głoskach wybuchowych, takich jak np. „p” i „b”. W zamian za te wspomniane dodatkowe wymagania sprzętowe, model pojemnościowy może odwdzięczyć się rejestracją wokalu w bardzo dobrej jakości. Modele pojemnościowe mają ponadto większą czułość i z reguły bardziej wyrównane brzmienie, niż konstrukcje dynamiczne. Łatwiej jednak w tym wypadku o przesterowanie sygnału. Wykorzystując model pojemnościowy, powinniśmy więc zachować od niego odpowiednią odległość i dodatkowo zastosować wspomniany popfiltr.

Mikrofony cechują się różnorodną charakterystyką kierunkową, która przekłada się na to, z jakich kierunków urządzenie zbiera dźwięk lepiej, a z jakich gorzej. Ma to w pewnym sensie wpływ, na przestrzenność rejestrowanego sygnału. Z punktu widzenia wokalisty, to że mikrofon nie rejestruje dźwięku z każdego kierunku jednakowo, jest dużą zaletą. Wykorzystanie mikrofonu o charakterystyce, tzw. dookólnej (wszechkierunkowej) do nagrywania wokalu, może okazać się nie najlepszym pomysłem, ponieważ oprócz głosu wokalisty, może nagrać się także sporo dźwięków otoczenia. Przy późniejszej obróbce partii śpiewanej, wydobycie z nagranego głosu maksymalnego efektu pod względem jakości brzmienia, będzie dużym problemem.

Znacznie lepszym rozwiązaniem, jest wybór modelu o charakterystyce kardioidalnej (inaczej zwanej także nerkową). Tego typu model, znacznie lepiej zbiera sygnał ze źródła, które znajduje się bezpośrednio przed nim, a znacznie słabiej rejestruje dźwięki znajdujące się za mikrofonem – czyli w praktyce naprzeciwko wokalisty i w pewnej odległości od niego. Tego typu sprzęt jest chętnie stosowany właśnie na scenie, ponieważ mikrofon kardioidalny, odpowiednio ustawiony względem publiczności, będzie rejestrował znacznie mniej dźwięków z niej dochodzących. Ma to swoje zalety także w domowym studiu nagrań. Wykorzystując model o charakterystyce nerkowej, skupiamy się głównie na rejestracji źródła dźwięku, a nie jego otoczenia.

Na rynku dostępne są także modele o charakterystyce będącej modyfikacją kardioidy, czyli konstrukcje super- i hiperkardioidalne. Urządzenia te zapewniają jeszcze bardziej precyzyjny kierunek rejestracji dźwięku od frontu, jednak w niewielkim stopniu, ale jednak zbierają także dźwięk zza mikrofonu.

Mikrofon może mieć również charakterystykę, tzw. ósemkową. Tego typu model rejestruje dźwięk w takim samym stopniu od frontu, jak i zza mikrofonu, a za to w znikomym stopniu „widzi” to, co dzieje się po bokach. Tego typu konstrukcja doskonale sprawdzi się, np. do nagrania większej grupy, np. tworzącej chórki dla głównego wokalisty.

Oprócz charakterystyki kierunkowej, znaczenie ma także charakterystyka przenoszenia mikrofonu. Chodzi tu o to, w jaki sposób mikrofon przetwarza rejestrowane sygnały w obsługiwanym przez niego paśmie częstotliwości (np. od 20 Hz do 20 kHz), ponieważ nie dzieje się to w sposób liniowy. Charakterystyka przenoszenia, mówi nam więc nie tylko o tym, w jakim zakresie częstotliwości pracuje mikrofon, ale też szczegółowo definiuje – w postaci wykresu dołączonego do mikrofonu – które pasma są wzmacniane, a które tłumione i w jakim stopniu. Znajomość charakterystyki przenoszenia mikrofonu, może nam dużo powiedzieć, nie tylko o jakości sprzętu, ale też o tym, czy dany model będzie pasował wokaliście lub też wokalistce (znając rejestry, w jakich śpiewają). Parametr ten określa bowiem wpływ mikrofonu na barwę rejestrowanego dźwięku.

Do nagrywania wokalu, ze względu na możliwie jak najwierniejszą rejestrację, stosowane są najczęściej mikrofony przewodowe – wykorzystujące do transmisji sygnału kabel, zakończony odpowiednimi wtykami, dostosowanymi do sprzętu, z którym ma współpracować, np. z mikserem audio. Może to być złącze XLR, jack 6,3 mm (rzadziej jack 3,5 mm). W profesjonalnych zastosowaniach, znacznie większą popularnością cieszy się jednak standard XLR, za stworzeniem którego stoi James H. Cannon. Standardowe złącze XLR jest 3-pinowe: pin 1 to masa (uziemienie), pin 2 to sygnał (tzw. plus), a pin 3, to sygnał o odwróconej polaryzacji (tzw. minus). Taka konstrukcja zapewnia większą odporność na zakłócenia, a także mniejsze straty w transmitowanym sygnale, w porównaniu do połączenia typu jack.

Na rynku dostępne są także mikrofony wokalne, wykorzystujące złącze USB. Mają one już wbudowaną kartę dźwiękową, która odpowiedzialna jest za przetwarzanie rejestrowanego przez mikrofon sygnału. Wykorzystując tego typu model, nie musimy być posiadaczami miksera audio, czy też dodatkowej karty dźwiękowej. Mikrofon taki podłącza się bezpośrednio do komputera, bez konieczności stosowania dodatkowych interfejsów audio, czy instalacji dodatkowego oprogramowania. Niezbędne sterowniki instalują się szybko, a co najważniejsze – automatycznie. Są to konstrukcje typu „plug and play”, a więc możliwe do wykorzystania niemal od razu, po podłączeniu do komputera.