Zdaniem eksperta
Klawiatura QWERTY – różne układy klawiatury QWERTY
Udostępnij przez:
Zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego litery na Twojej klawiaturze nie są ułożone alfabetycznie? Układ QWERTY towarzyszy nam niemal codziennie – na komputerach, laptopach, smartfonach czy tabletach – a jednak jego historia i globalne wariacje pozostają dla wielu nieznane. Choć wydaje się, że to rozwiązanie uniwersalne, w rzeczywistości QWERTY ma wiele twarzy. Sprawdź, skąd się wziął, jakie są jego alternatywy i dlaczego mimo postępu technologicznego wciąż jest niezastąpiony.
Skąd się wzięła klawiatura QWERTY?
Początki klawiatury sięgają lat 60. XIX wieku i nie miały nic wspólnego z komputerami PC. W czasach, gdy królowały maszyny do pisania, pierwsze układy klawiatur były zgodne z kolejnością liter w alfabecie łacińskim – ABCDEF... Dopiero Christopher Sholes, amerykański dziennikarz i wynalazca, zrewolucjonizował pisanie, projektując układ QWERTY w 1867 roku. Jego celem było jedno: wyeliminować problem zakleszczania się ramion mechanicznych w maszynach do pisania.
Poprzez celowe "rozrzucenie" często używanych liter, Sholes stworzył układ, który ograniczał blokowanie się klawiszy, zwłaszcza przy szybkim pisaniu. To rozwiązanie – choć zaprojektowane pod kątem technologii sprzed 150 lat – tak głęboko zakorzeniło się w praktyce, że przetrwało do dziś, mimo że współczesne klawiatury już dawno nie mają ruchomych części.
Dlaczego więc QWERTY nadal króluje? Odpowiedź jest prosta: siła nawyku i globalna standaryzacja. QWERTY stał się domyślnym układem w systemach operacyjnych, dokumentach, programach i urządzeniach mobilnych. Użytkownicy – od uczniów po profesjonalnych programistów – nauczyli się pisać właśnie na nim, co sprawia, że zmiana przyzwyczajeń jest trudna i nieopłacalna.
Czy wszędzie piszemy tak samo? Globalne wariacje układu QWERTY
Choć QWERTY stał się fundamentem klawiatury komputerowej, nie wszędzie wygląda on tak samo. Poszczególne kraje dostosowały układ do swoich potrzeb językowych i kulturowych. W efekcie powstało wiele regionalnych wariantów – niektóre subtelnie różnią się od oryginału, inne zmieniają go niemal całkowicie.
W krajach anglojęzycznych spotkamy głównie dwa układy: US QWERTY i UK QWERTY. Choć oba bazują na tym samym schemacie, w brytyjskiej wersji zauważymy różnice w rozmieszczeniu znaków specjalnych – np. zamiast symbolu hash (#) nad cyfrą 3 znajdziemy tam funt (£), a nad "2" zamiast cudzysłowu może pojawić się znak @ lub odwrotnie.
Znacznie bardziej widoczne zmiany występują we Francji, gdzie używa się układu AZERTY. To nie tylko przestawione miejsca liter A i Q czy Z i W – Francuzi zmienili również układ wielu znaków interpunkcyjnych oraz sposób wpisywania cyfr i liter z akcentami.
W krajach niemieckojęzycznych króluje układ QWERTZ, w którym litery Z i Y zamieniły się miejscami. Dodatkowo klawiatura zawiera znaki diakrytyczne takie jak ä, ö, ü czy ß. To właśnie ten układ był przez pewien czas adaptowany również w Polsce, zanim na dobre przyjęto międzynarodową wersję QWERTY.
W Skandynawii używa się klawiatury Nordic QWERTY, która wprowadza znaki typowe dla języków szwedzkiego, norweskiego, fińskiego i duńskiego, jak å, ä czy ø. Mimo obecności tych znaków, układ jest intuicyjny nawet dla osób nieznających lokalnych języków.
A co z Polską? QWERTY z lokalnym akcentem
W Polsce standardowym układem klawiatury jest QWERTY z polskim rozszerzeniem programistycznym (Polski – programisty). Co to oznacza? Użytkownicy korzystają z międzynarodowego rozmieszczenia klawiszy, ale mogą z łatwością wpisywać polskie znaki diakrytyczne (ą, ę, ś, ć itd.) za pomocą kombinacji klawisza Alt i odpowiedniej litery.
To rozwiązanie zyskało popularność głównie dlatego, że nie wymaga zmiany fizycznego układu klawiszy. Alternatywna wersja – Polski (maszyna do pisania) – wprowadza większe zmiany, np. zamieniając Y z Z, ale przez lata została niemal całkowicie wyparta przez układ programistyczny, który jest wygodniejszy i bardziej uniwersalny, zwłaszcza w pracy z systemami międzynarodowymi.
Jak zmienić układ klawiatury? Szybko i bezboleśnie
Zmiana układu klawiatury jest dziś prostsza niż kiedykolwiek. W systemach operacyjnych Windows wystarczy kombinacja Alt + Shift lub Windows + Spacja, by przełączyć się między zainstalowanymi językami klawiatury. W ustawieniach systemu możesz dodać nowe układy, takie jak AZERTY, QWERTZ, Nordic czy nawet egzotyczne układy arabskie, hebrajskie lub japońskie.
Jeśli kupisz laptopa z klawiaturą w obcym układzie fizycznym, możesz zastosować proste rozwiązania: naklejki z lokalnymi znakami, silikonowe nakładki dopasowane do układu QWERTY PL lub zewnętrzną klawiaturę. Popularność pracy zdalnej i globalnego rynku komputerów sprawia, że takie sytuacje nie są dziś rzadkością.
Udostępnij przez:
Te poradniki mogą okazać się pomocne
