Łojotokowe zapalenie skóry – pielęgnacja dla każdego typu cery
Udostępnij przez:
ŁZS twarzy to przewlekła, zapalna dermatoza związana z nadmierną aktywnością gruczołów łojowych i obecnością drożdżaków. Objawy mogą obejmować różne części ciała. Jak dobrać odpowiednią pielęgnację dla swojego typu cery? Na to i inne pytania, znajdziesz odpowiedzi w tym artykule.
Czy to na pewno objawy ŁZS na twarzy? Z czym można łatwo pomylić to schorzenie?
Objawy łojotokowego zapalenia skóry bywają mylone z trądzikiem, alergią lub przesuszeniem skóry lub AZS - szczególnie ze względu na zaczerwienienie, łuszczenie i swędzenie w strefie T, a także przy brwiach. Żeby uniknąć błędnej diagnozy, warto zwrócić uwagę na kilka charakterystycznych cech każdej z tych chorób oraz skonsultować się z dermatologiem.
Czym ŁZS nie jest i jak je łatwo odróżnić?
- Alergia skórna (kontaktowe zapalenie skóry/atopowe zapalenie skóry) - przy podłożu alergicznym występuje bardzo nasilone swędzenie, wyraźnie związane z alergenem, zmiany mogą występować na całym ciele.
- Zwykłe przesuszenie skóry - skóra jest sucha, matowa, może się łuszczyć, ale nie ma tłustych łusek ani zaczerwienienia w typowych dla ŁZS miejscach.
- Trądzik pospolity - obecność zaskórników, grudek, krost (nie tylko, gdy jest okres dojrzewania, ale również i w dorosłym życiu) - najczęściej objawy choroby występują na twarzy, plecach oraz klatce piersiowej, ale bez łusek czy zaczerwienienia typowego dla ŁZS.
- Łupież różowaty - Rzadziej występuje na twarzy. Jeśli już się na niej pojawia, widać charakterystyczne różowawe, owalne plamy z delikatnym łuszczeniem, zwykle izolowane. Natomiast w przypadku łojotokowego zapalenia, łatwo można dostrzec czerwone plamy z tłustawą, żółtą łuskę, często są to zmiany symetryczne.
- Grzybica skóry - jest spowodowana zakażeniem dermatofitami. Czerwona, wyraźnie odgraniczona plama, z łuszczącym się brzegiem, zazwyczaj z centralnym przejaśnieniem, tzw. pierścieniem. Do tego lokalizuje się on na policzku, brodzie i okolicy oka, zmiany mogą być jednostronne. W przypadku grzybicy świąd jest silny oraz piekący. Natomiast przy łojotokowym zapaleniu skóry swędzenie jest umiarkowane lub silne, ale zwykle przewlekłe i stałe.
Jak uniknąć błędnej diagnozy?
- zwróć uwagę na rodzaj łuski - w ŁZS jest tłusta i żółtawa, ale nie sucha,
- obserwuj lokalizację zmian - łojotokowe zapalenie ma charakterystyczne miejsca występowania,
- oceń przebieg i częstość występowania choroby - ŁZS to choroba przewlekła z okresami remisji i zaostrzeń,
- skonsultuj się z dermatologiem - specjalista może przeprowadzić różnicujące badania, np. dermatoskopię, ocenę mikologiczną, jeśli podejrzewa grzybicę, a w trudnych przypadkach biopsję skóry,
- unikaj samodzielnego leczenia - nie wiesz, co na łojotokowe zapalenie skóry wybrać? Pamiętaj, że stosowanie niewłaściwych preparatów, np. sterydów na trądzik lub odwrotnie, może pogorszyć stan skóry. Chorób skórnych nie powinno leczyć się samemu. Dermatolog to jedyna kompetentna osoba, która może ustawiać i modyfikować terapię odpowiednio do przebiegu ŁZS, w celu niwelowania zmian chorobowych.
ŁZS twarzy a ŁZS głowy - jakie są objawy?
W przypadku ŁZS twarzy objawy to zaczerwienienie i łuszczenie - najczęściej przy skrzydełkach nosa, brwiach, między brwiami. Kolejny aspekt to tłusta, błyszcząca skóra z jednoczesnym łuszczeniem. Pojawia się również pieczenie, podrażnienie i swędzenie skóry łojotokowej. Możliwe jest także rozszerzanie się zmian skórnych na brodę, czoło oraz powieki tzw. łojotokowe zapalenie powiek. Ta przewlekła choroba skóry zazwyczaj zaostrza się w okresie zimy oraz pod wpływem przewlekłego i silnego stresu.
Często spotykane jest również łojotokowe zapalenie skóry głowy - objawy to nadmierne złuszczanie się naskórka, suchy lub tłusty łupież, a dokładnie żółtawa, przylegająca łuska, zaczerwienienie i świąd, szczególnie przy linii włosów, za uszami i na karku. Ponadto podrażnienie skóry głowy najczęściej wywołuje uczucie pieczenia oraz napięcia. Dodatkowo chorym dokucza nadmierne przetłuszczanie się włosów, pomimo codziennego mycia, a w cięższych przypadkach także przerzedzenie włosów z powodu ciągłego stanu zapalnego.
Obydwie formy schorzenia wymagają ukierunkowanej pielęgnacji (bez intensywnego usuwania warstwy łojowej), z wykorzystaniem substancji przeciwgrzybiczych. Do skóry głowy najczęściej sprawdzają się specjalistyczne szampony przeciwłojotokowe i keratolityczne. Zależnie od stopnia zaawansowania choroby lekarz dobierze stosowanie szamponu leczniczego, np. z ketokonazolem - jego łagodniejszą formą jest pirokton olaminy. Wiele osób zastanawia się, jak zlikwidować łojotok na twarzy, a okazuje się, że warto stosować profesjonalne, lekkie kremy łagodzące ogniska zapalne.
W przebiegu łojotokowego zapalenia skóry zmiany chorobowe mogą stopniowo pojawiać się w kolejnych partiach ciała, zwłaszcza w miejscach o większym wydzielaniu łoju, na owłosionej skórze głowy, w okolicach nosa, brwi, a nawet na klatce piersiowej, czy plecach. Dlatego konieczny jest kontakt z dermatologiem, jak również codzienna, delikatna pielęgnacja skóry. Równie istotne jest używanie filtrów przeciwsłonecznych. Warto pamiętać, że promieniowanie UV może nasilać przesuszenie i podrażnienie, pogarszając tym samym przebieg dermatozy - mówi dr n. med. Igor Michajłowski – specjalista dermatolog
Pielęgnacja, która pomaga, a nie szkodzi
W łagodzeniu ŁZS odpowiednie kosmetyki to takie, które są łagodne i nie będą podrażniać skóry, a jednocześnie będą skuteczne w swym działaniu. Takie produkty powinny zabijać grzyby, koić i oczyszczać cerę, przedłużając kolejne okresy remisji. Pamiętajmy, że jest to nawracająca choroba skóry.
Przy łojotokowym zapaleniu skóry twarzy pielęgnacja oraz leczenie to podstawa, ponieważ tylko postępując w ten sposób, można zapobiec nawrotom choroby. Warto postawić na produkty, które łagodnie oczyszczają, ale też zmniejszają stany zapalne i świąd. Nie mogą one przy tym przesuszać skóry, a tym samym nasilać łojotoku. Ważne okazuje się również działanie przeciwgrzybicze np. na grzyby Malassezia Furfur.
Każdy typ cery potrzebuje czegoś innego
Krótkie wskazówki dla każdego typu cery z ŁZS:
- Cera tłusta: Postaw na lekkie żele oczyszczające do skóry tłustej z kwasem salicylowym i cynkiem oraz emulsje nawilżające o seboregulującym działaniu. Unikaj agresywnych toników na bazie alkoholu, aby nie nasilać łojotoku. Produkt przeciwgrzybiczy stosuj regularnie jako profilaktykę nawrotów choroby.
- Cera mieszana: Zdecyduj się na delikatne oczyszczanie rano i wieczorem. Unikaj przesuszania strefy T - w tym celu wybieraj lekkie kremy łagodzące, a w miejscach suchych jeszcze dodatkowe nawilżenie, np. krem z pantenolem. Pielęgnację przeciwgrzybiczą stosuj punktowo tam, gdzie zmiany są aktywne.
- Cera sucha: Skup się na łagodnym oczyszczaniu bez piany, np. przy pomocy mleczka lub syndety. Dla Ciebie ważne jest też intensywne nawilżanie z dodatkiem masła shea, ceramidów i mocznika. Żeby nie pogłębiać przesuszenia, stosuj produkty przeciwgrzybicze tylko w razie aktywnych zmian.
- Cera wrażliwa: Wybieraj kosmetyki hipoalergiczne, z krótkim składem, do tego bezzapachowe. Unikaj kwasów, alkoholu i konserwantów. Najlepiej sprawdzą się kremy z beta-glukanem, pantenolem i alantoiną. Natomiast preparaty przeciwgrzybicze stosuj ostrożnie, po konsultacji z dermatologiem.
Składniki, których warto szukać
Dobór kosmetyków powinien być dopasowany do indywidualnej tolerancji skóry, warto jednak unikać szkodliwych substancji. Okazuje się, że składniki mają kluczowe znaczenie w pielęgnacji skóry objętej ŁZS. Warto wybierać te, które działają przeciwzapalnie, przeciwgrzybiczo i łagodząco. Natomiast unikać należy substancji drażniących lub nasilających łojotok.
Składniki, które są naprawdę skuteczne w walce z ŁZS:
- Pirokton olaminy - działa przeciwgrzybiczo, często można go spotkać w szamponach i innych kosmetykach.
- Kwas salicylowy - odblokowuje pory, działa przeciwzapalnie i keratolitycznie.
- Cynk PCA - reguluje sebum, działa antybakteryjnie oraz łagodząco.
- Niacynamid (wit. B3) - łagodzi stany zapalne, wzmacnia barierę skóry, reguluje pracę gruczołów łojowych.
- Alantoina - jest kojąca i regenerująca, szczególnie polecana dla wrażliwej oraz podrażnionej cery.
- Pantenol (prowit. B5) - o działaniu nawilżającym i łagodzącym, przyspiesza gojenie mikrouszkodzeń skóry.
- Ceramidy - wzmacniają barierę ochronną naskórka, co jest szczególnie ważne przy przesuszeniu.
Czego w takim razie unikać?
Aby nie pogarszać stanu swojej skóry, zrezygnuj z kosmetyków zawierających poniższe substancje w składzie:
- Alkohol denaturowany - wysusza, podrażnia, osłabia barierę naskórka.
- SLS/SLES - są to silne detergenty, które mogą drażnić skórę oraz nasilać jej łuszczenie i podrażnienia.
- Zapachy i barwniki syntetyczne - możliwe, że uczulą i zwiększają zapalenie skóry.
- Oleje eteryczne jak np. miętowy czy eukaliptusowy - podrażniają wrażliwą cerę, wywołują reakcje alergiczne.
- Oleje komedogenne - mogą zatykać pory i pogłębiać łojotokowe zapalenie, np. u niektórych olej kokosowy.
- Lanolina - chociaż jest naturalna, ale u niektórych może wywołać alergię i powodować pogorszenie zmian skórnych.
W przypadku ŁZS kluczem do poprawy nie jest „cudowny krem”, ale systematyczna pielęgnacja skóry i uważna obserwacja cery.
Rola systematyczności w pielęgnacji
Objawy ŁZS nie znikną po jednym użyciu nawet najlepszego preparatu. Żeby zauważyć realną poprawę, potrzebna jest regularna codzienna pielęgnacja, dostosowana do aktualnych potrzeb skóry. Działanie przeciwzapalne, przeciwgrzybicze i regenerujące wymaga czasu. Pierwsze efekty często pojawiają się dopiero po kilku dniach do 2-3 tygodni.
Należy zwrócić szczególną uwagę na stałą obserwację i elastyczność. Skóra z ŁZS potrafi reagować na zmiany pór roku, stres, a nawet nieodpowiednią dietę czy stosowane kosmetyki.
Powinno się zadbać w diecie o witaminy z grupy B, z ograniczeniem cukrów prostych, białego pieczywa, słodyczy i smażonych potraw. Ważne jest spożywanie dużych ilości warzyw, zawierających naturalne antyoksydanty, zmniejszają bowiem stan zapalny. Bardzo pomocne jest również picie naparu z pokrzywy, skrzypu polnego, czy bratka.
Dlatego warto monitorować nawroty i podłoże zapalne, dostosowywać pielęgnację skóry sezonowo i unikać nadużywania kosmetyków, które mogą przeciążać skórę lub wywoływać nadmierne wydzielanie łoju. Długofalowe podejście do tego cierpliwość naprawdę się opłacają, ponieważ w wielu przypadkach pozwala to zminimalizować nawroty bez konieczności częstego stosowania leków.
W kontekście kosmetyków, warto zwrócić uwagę na zestaw Seborh Verdelove. To linia dermokosmetyków opracowana dla osób z łojotokowym zapaleniem skóry głowy. Produkty mają działanie łagodzące i przeciwzapalne, pomagają redukować świąd, zaczerwienienie, łuszczenie oraz nadmierne przetłuszczanie skóry głowy, wspierając jednocześnie równowagę mikrobiomu. Zawierają m.in. pirokton olaminy (działanie przeciwgrzybicze), kwas salicylowy (delikatne złuszczanie) i cynk PCA (regulacja sebum), a także składniki łagodzące i wspierające regenerację naskórka. Są stosowane zarówno w fazie aktywnej choroby, jak i w okresach remisji.
Regularne stosowanie zestawu szybko przynosi widoczne efekty, ponieważ skalp odzyskuje równowagę, a objawy ŁZS są wyraźnie zredukowane.
Bibliografia:
- Klaus W., Richard A., Arturo P.: Fitzpatrick Atlas i zarys dermatologii klinicznej. Czelej, Lublin 2014.
- Schwartz R.A., Janusz C.A., Janniger C.K.: Seborrheic dermatitis: an overview. Am. Fam.Physician, 74: 125–130, 2006.
- Valia R.G.: Etiopathogenesis of seborrheic dermatitis. Indian J. Dermatol. Venereol. Leprol., 72:253–255, 2006.
- Woźniak M, Nowicki R: Rola grzybów Malassezia spp. w etiopatogenezie chorób skóry, Mikologia Lekarska, 2006.
Udostępnij przez:
Te poradniki mogą okazać się pomocne
