W segmencie mini-komputerów stacjonarnych coraz częściej trafiamy na urządzenia o imponującej specyfikacji. Jednocześnie wciąż rzadkim połączeniem jest architektura ARM i możliwość rozbudowy. Wychodząc naprzeciw firma Minisforum, prezentuje swój model MS-R1. Przyjrzyjmy się, co konkretnie oferuje, jakie ma możliwości i na co trzeba zwrócić uwagę przed decyzją o zakupie.
MS‑R1 opiera się na 12‑rdzeniowym procesorze Cixin P1 (znanym też jako CP8180), który łączy osiem wydajnych rdzeni Cortex‑A720 z czterema energooszczędnymi Cortex‑A520. Całość pracuje z maksymalnym taktowaniem około 2,6 GHz. Wbudowany układ graficzny Arm Immortalis‑G720 MC10 wspiera podstawowe zadania wizualne, a dodatkowo komputer ma jednostkę NPU, która pozwala na przyspieszenie obliczeń związanych ze sztuczną inteligencją – producent podaje maksymalnie 28,8 TOPS, co w sumie daje nawet 45 TOPS mocy obliczeniowej.
Komputer współpracuje z nowoczesną pamięcią LPDDR5 o pojemności do 64 GB i prędkości 5500 MT/s, a pamięć obsługuje korekcję błędów (ECC). Najciekawszym elementem jest pełnowymiarowe złącze PCIe x16 (chociaż elektrycznie działa w trybie x8), co pozwala na instalację dedykowanej karty graficznej lub innego wydajnego rozszerzenia – jest to rzadko spotykane w mini-PC opartych na ARM.
Jeżeli chodzi o łączność, MS‑R1 nie pozostawia niczego w domyśle. Znajdziemy tu dwa porty sieciowe 10 GbE, Wi‑Fi 6E, Bluetooth 5.3, liczne porty USB, w tym USB‑C z obsługą DisplayPort Alt Mode i ładowaniem, a także HDMI 2.0 i dodatkowe dwa porty USB‑C z alt‑DP. Obudowa ma objętość zaledwie 1,7 litra, co czyni model jednym z najbardziej kompaktowych komputerów o takiej specyfikacji.
Pod względem ceny, najtańsza wersja z 32 GB RAM i bez dysku kosztuje około 503 USD, czyli około 2 300 zł. Natomiast mocniejsza konfiguracja z 64 GB RAM i dyskiem SSD 1 TB wyceniona została na 695,90 USD, czyli około 3 200 zł.
W praktyce MS-R1 może pełnić wiele ról — od zaawansowanego komputera domowego, przez kreatywną stację roboczą, aż po serwer lub platformę do eksperymentów z AI czy maszyny wirtualnej. Możliwość podłączenia dedykowanej karty graficznej sprawia, że użytkownik nie jest ograniczony tylko do zintegrowanej grafiki, co otwiera naprawdę szeroki zakres zastosowań.
Na przykład w środowisku kreatywnym. Edycja wideo 4K, obróbka zdjęć, praca z wieloma aplikacjami jednocześnie. Z taką mocą i pamięcią możliwe są scenariusze wcześniej zarezerwowane dla pełnowymiarowych desktopów. W kontekście sieci i labów domowych dwa porty 10GbE oraz obsługa rozszerzeń przez slot PCIe powodują, że MS-R1 może być fundamentem serwera plików, maszyny wirtualnej, hosta kontenerów czy platformy deweloperskiej.
Równie inspirujący może być scenariusz związany z uczeniem maszynowym czy AI. Stosowanie lokalnych modeli, eksperymentowanie z NPU, wykorzystywanie karty graficznej przez PCIe – to obszary, które omawiany model może obsłużyć, choć oczywiście z pewnymi ograniczeniami, o których poniżej.
Choć specyfikacja MS‑R1 robi wrażenie, warto pamiętać o kilku ograniczeniach, które mogą mieć znaczenie w codziennym użytkowaniu. Slot PCIe x16 jest co prawda pełnowymiarowy, ale w praktyce działa w trybie x8, co nieco ogranicza jego przepustowość. Również wsparcie systemowe jest wciąż niejednoznaczne – komputer działa bez problemu z Linuxem, natomiast używanie Windows on ARM może wymagać dodatkowej konfiguracji i wiązać się z pewnymi utrudnieniami.
Kompaktowa obudowa to kolejny czynnik, który wpływa na sposób pracy sprzętu. Przy TDP układu wynoszącym około 28 W możliwości chłodzenia są ograniczone w porównaniu z pełnowymiarowymi stacjami roboczymi, co warto wziąć pod uwagę przy długotrwałym obciążeniu. Dodatkowo ekosystem ARM, choć rozwija się dynamicznie, wciąż nie dorównuje zasięgiem i wsparciem ekosystemowi x86. Niektóre programy mogą wymagać dodatkowej konfiguracji, a kompatybilność z wybranymi aplikacjami może być ograniczona.
Choć MS‑R1 to mini‑komputer o nietypowej architekturze, warto zestawić go z bardziej klasycznymi mini‑PC, takimi jak
GMKTEC NucBox M5 Plus z procesorem Ryzen 7 5825U. Ten model oparty na architekturze x86 zapewnia solidną wydajność w codziennych zadaniach biurowych, przeglądaniu internetu, a także w nieco bardziej wymagających aplikacjach. Dodatkowo jest wyposażony w preinstalowany system Windows 11 Pro, co gwarantuje szeroką kompatybilność programową i wygodę użytkowania.
MS‑R1 ma jednak swoje przewagi. Dzięki pełnowymiarowemu slotowi PCIe umożliwia montaż dedykowanej karty graficznej, czego brakuje większości kompaktowych x86 PC. Daje to realną korzyść użytkownikom, którzy potrzebują mocy GPU do pracy z grafiką, analiz danych czy lekkiego uczenia maszynowego.
Klasyczne mini‑PC również mają swoje zalety. Modele takie jak GMKtec Mini PC G3 Plus Intel N150 czy GMKtec G5 N97 12 GB są niezwykle kompaktowe, energooszczędne i przystępne cenowo. Dla osób, które nie potrzebują rozbudowanej grafiki ani zaawansowanych funkcji, mogą okazać się bardzo praktyczne. W skrócie, MS‑R1 sprawdzi się najlepiej w rękach entuzjastów, deweloperów i osób chętnych do eksperymentowania z ARM i dodatkowymi kartami, podczas gdy klasyczne mini‑PC oferują wygodę i bezproblemowe działanie w codziennym użytkowaniu.