Przerzutki w piaście - co musisz o nich wiedzieć?

Przerzutki w piaście to wcale nie nowy wynalazek, były wynalezione na długo wcześniej niż przerzutki zewnętrzne. Ich początki sięgają końca XIX wieku, zaś prawie pół wieku później pojawiły się przerzutki zewnętrzne. Przerzutki to element układu napędowego roweru odpowiedzialny za zmianę przełożeń. Najpopularniejsze są te montowane z tyłu do ramy poprzez hak - przerzutki zewnętrzne lub w piaście tylnego koła – przerzutki wewnętrzne. Przerzutki w piaście mają wiele zalet, ale też wad. Główną wadą, która wyeliminowała je ze sportu jest waga i trudność serwisowania, ale nie przeszkadza to w przypadku rowerów stosowanych na co dzień – miejskich, składakach czy trekkingowych, w których nie liczy się waga, a łatwość obsługi. Pomimo że to starsza konstrukcja od popularnych obecnie zewnętrznych przerzutek, jest to konstrukcja ciągle rozwijana i wprowadzane są do niej kolejne, nowe rozwiązania, a także jak w przerzutkach zewnętrznych ciągle zwiększana jest liczba biegów.

Do najbardziej znanych producentów przerzutek w piaście należy japońskie Shimano i niemiecki Rohloff. Pierwszy z nich znany jest z popularnych serii przerzutek w piaście Nexus oraz wyższego modelu Alfine, z kolej Rohloff to obecnie rekordzista pod względem umieszczonych biegów w piaście. Udało im się upchnąć ich aż 14. Może i Shimano wypada skromnie ze swoją maksymalną ilością jedenastu biegów, za to poszło w stronę nowoczesności i postawiło na elektroniczną zmianę przełożeń. Jak widzimy – przerzutki w piaście ciągle dobrze się mają i są cały czas rozwijane.

Dziś najpopularniejsze są te z zakresem przełożeń od 3 do 8 biegów. Napęd przenoszony jest analogicznie, jak w przypadku zewnętrznych przerzutek, za pomocą łańcucha lub paska zębatego z korby na jedną zębatkę zamontowaną do tylnej piasty. Biegi zmieniamy za pomocą manetki połączonej z przerzutką linką lub elektronicznie tj. bezprzewodowo. W wersji elektrycznej mamy też możliwość automatycznej zmiany biegów, która uzależniona jest od kadencji, czyli ilości obrotów jakie wykonujemy korbą w ciągu minuty.

Rowery w naszej ofercie:

Plusem takiej konstrukcji jest to, że jest ona konstrukcją zamkniętą i wszystkie jej elementy są umieszczone w piaście koła. Przerzutki te nie są więc narażone na zabrudzenia czy uszkodzenia, na jakie narażone są przerzutki zewnętrzne.

Na działanie przerzutki nie ma też wpływu zabrudzony lub rozciągnięty łańcuch. Łańcuch z kolei, ponieważ obsługuje tyko jedną zębatkę i nie porusza się na boki jak w tradycyjnej przerzutce, może być obudowany osłoną, co z kolei przyczynia się do mniejszego również jego zanieczyszczenia i zużycia. W ten oto sposób uzyskujemy system napędowy, który jest odporny na deszcz i błoto, dzięki czemu nie musimy po każdej przejażdżce w trudnych warunkach czyścić łańcucha, zębatek i przerzutki. Kolejną zaletą jest możliwość zmiany przełożeń, gdy stoimy. Nie musimy pamiętać o zmianie biegów zanim się zatrzymamy np. na światłach, aby łatwiej było później ruszyć. Poza tym obsługa jedną manetką jest zdecydowanie łatwiejsza. Nie musimy zastanawiać się, czy teraz zmienić bieg z przodu czy z tyłu. Uchodzą też za części bezobsługowe, które nie wymagają większych zabiegów, co jest kolejnym plusem.

Główną ich wadą jest waga. Z tej przyczyny nie znajdziemy ich w rowerach sportowych, takich jak rowery górskie czy szosowe, gdzie liczy się każda sekunda i jak największa prędkość przejazdu. W wersji z dużą ilością biegów potrafią ważyć prawie dwa kilogramy, co akurat nie jest przeszkodą w i tak dość ciężkich rowerach miejskich, ale już w tych do ścigania ma duże znaczenie. Ich kompaktowa, zamknięta budowa, która na co dzień chroni przed zabrudzeniami i nie potrzebuje za dużo interwencji, jest wadą, gdy z przerzutką coś złego zacznie się dziać. Ponieważ jest to produkt zdecydowanie mniej popularny, to mało jest specjalistów umiejących naprawić tego typu zmieniarki. Dodatkowym utrudnieniem jest konieczność posiadania dedykowanych narzędzi do ich naprawy. Ogólnie przerzutki w piaście są bardzo wytrzymałe i długowieczne. Często możemy przecież spotkać stare, kilkudziesięcioletnie „holenderki” wyposażone w tego typu zmieniarki. Co prawda te starsze modele są przeważnie wyposażone tylko w trzy, góra pięciobiegowe piasty, więc tym samym są mniej zawansowane technicznie i mniej przeciążone.

Nie jest też do końca prawdą, że są bezobsługowe. Istnieją modele, w których zalecane jest serwisowanie polegające na wymianie oleju czy przesmarowanie części według określonego przez producenta interwału. I tu pojawia się niestety wspomniany wcześniej problem z przerzutkami w piaście, ponieważ nie każdy serwisant się na nich zna i wie jak taki serwis przeprowadzić. W przerzutkach tych wydłużeniu może ulec z czasem linka, którą akurat możemy wyregulować sami. Robi się to przez pokręcenie baryłkowatą śrubą tak długo, aż znaczniki na elemencie sterującym piastą znajdą się w jednej linii.

Jaką więc przerzutkę wybrać? Takiego dylematu jednak nie będzie miało zbyt wiele osób. Ograniczy się tylko do tych, które myślą o zakupie roweru miejskiego, składaka, holenderki bądź trekkinga. W pozostałych rowerach o zacięciach sportowych będziemy mieli do czynienia z klasycznymi, zewnętrznymi przerzutkami, więc w ich przypadku problem wyboru tego elementu odpadnie. W przypadku osób, które wybierają rower miejski odpowiedź jest prosta – przerzutka w piaście. Rower miejski, wyposażony w błotniki, osłony, bagażnik i dynamo już sam w sobie jest dużo cięższy, więc dodatkowy kilogram w tym przypadku nie będzie miał znaczenia. Reszta to same plusy, a więc prosta zmiana biegów, zabudowana konstrukcja odporna na zabrudzenia, możliwość zmiany biegów podczas postoju. Jeżeli będziemy pamiętać, aby ją co jakiś czas oddać do specjalistycznego serwisu na przesmarowanie, powinna odwdzięczyć się długą bezawaryjną pracą.

Powrót