Poradniki Eksperta

Zdaniem eksperta

Fotografia analogowa — jak zacząć? Jaki aparat wybrać?

Data dodania: 20-07-2023

W czasach, gdy fotografowanie jest tak proste i częste, można odnieść wrażenie, że każdy to potrafi. Gdyby nie rewolucja cyfrowa w fotografii, a szczególnie możliwości, jakie dają wszystkim użytkownikom smartfony, z pewnością zdjęć powstawałoby zdecydowanie mniej. Wszystkim zauroczonym łatwym fotografowaniem cyfrowym, warto przypomnieć, że fotografia to już starsza pani – ma ponad 180 lat.

Fotografia analogowa — jak zacząć?

Co to znaczy fotografia analogowa? Takie określenie, znane z opracowań naukowych, oznacza, że są to wszelkie przedmioty, na których zostały zapisane informacje możliwe do odtworzenia za pomocą sygnału ciągłego. Czym w takim razie jest tradycyjna fotografia analogowa? Przyjęło się tak ją określać. Fotografia sprzed ery cyfrowej, to zapis obrazu na kliszy światłoczułej – czarno-białej, przezroczach i barwnym negatywie, z których można uzyskać kolorowe odbitki. Dziś niemal nieograniczone możliwości zapisu zdjęć na kartach pamięci, trzeba skonfrontować ze standardowym filmem małoobrazkowym. Na nim można zrobić jedynie – lub aż – 36 zdjęć. Jeszcze mniej mieści się na filmie średnioformatowym, bo od 8 do 15 klatek. To znacząca różnica, która zmusza fotografów analogowych do dyscypliny i przemyślenia każdej zrobionej klatki. Poza tym, zdjęcia analogowego nie podejrzysz na filmie, nie usuniesz, gdy będzie niedobre lub Ci się nie spodoba. Ocena zdjęć analogowych, następuje dopiero po ich wywołaniu w zakładzie fotograficznym.

Właściwości filmów

Przygotowując się do fotografowania aparatem analogowym, trzeba poznać właściwości poszczególnych typów filmów. Ich czułość, ziarnistość, zakres tonalny i kontrast, to parametry, które przypisane są do określonego typu materiału światłoczułego. W przypadku fotografii cyfrowej, parametry te ustawia się programowo w aparacie lub podczas obróbki zdjęć w edytorze. Fotografia analogowa wymaga podejmowania różnych decyzji, na przykład na jakich filmach będziesz zapisywał zdjęcia. Filmu w aparacie nie wymienisz, tak jak karty pamięci w cyfrówce. Natomiast dużo wcześniej trzeba podjąć inną decyzję – jaki aparat wybrać? I nie chodzi w tej chwili o konkretny model, a o format aparatu.


Najbardziej popularne są oczywiście aparaty małoobrazkowe, czyli te, w których używa się filmu 35 mm. Kompakty, aparaty dalmierzowe, czy lustrzanki małoobrazkowe, to typowy sprzęt dla amatorów, jak i profesjonalistów. Kolejny etap, to aparaty średnio i wielkoformatowe, wykorzystujące negatywy wielkości 6×4,5 cm, 6×6 cm, lub nawet 6×7 cm i większe. Szeroki wybór filmów analogowych cieszy się wciąż dużym zainteresowaniem grupy kreatywnych fotografów, również w erze fotografii cyfrowej. Kilka firm na świecie znanych jest od lat, z produkcji wciąż udoskonalanych filmów. Kodak, Fujifilm, Ilford, Agfa, Fomapan, to tylko te najbardziej słynne, nadal produkujące materiały światłoczułe firmy. Każdy znajdzie w ich ofercie film, który spełni oczekiwania i początkującego fotoamatora i zawodowca. Błona fotograficzna składa się z podłoża z tworzywa sztucznego o wysokiej przejrzystości, z naniesioną warstwą emulsji światłoczułej. Dawniej jako podłoże stosowano celuloid, a dziś octan celulozy. W przypadku błon barwoczułych, na podłożu naniesione jest kilka warstw emulsji, poprzedzielanych odpowiednimi filtrami barwnymi. Na rynku jest dużo kolorowych negatywów. Najczęściej stosowanymi przez fotografów, są materiały światłoczułe dwóch firm: Kodaka oraz Fujifilm. Od lat panuje przekonanie, że filmy Kodaka dają dużo cieplejsze kolory, a filmy Fujifilm są chłodniejsze. Tylko praktyka pokaże, który rodzaj filmu stanie się Waszym ulubionym.

Z filmami czarno-białymi jest nieco inaczej

Tu warto znać różnice, jakie występują pomiędzy poszczególnymi typami filmów różnych firm, przede wszystkim w zakresie ich czułości i ziarnistości. Na filmie o klasycznej strukturze ziarna, dostrzec można mniejszy kontrast oraz większe ziarno, niż w przypadku filmów o strukturze ziarna T (T-grain). Te ostatnie, czyli filmy o strukturze ziarna T, dają obraz kontrastowy, ale zawierający bogate szczegóły w ciemnych i jasnych partiach. Jest on także ostrzejszy. Niestety, z filmami jest nieco inaczej, niż z matrycą światłoczułą w aparacie cyfrowym. Każdy z filmów ma swoje, określone cechy, które podlegają jeszcze obróbce w ciemni, a to nie jest proces powtarzalny. Na przykład nieodpowiednia temperatura, zbyt krótkie lub wydłużone wywoływanie czy utrwalanie, może nieoczekiwanie zmienić efekt ostateczny.

Fotografia analogowa – jaki aparat wybrać?

Jeśli do tej pory nie mieliście do czynienia z fotografią analogową, być może warto spróbować swych sił w możliwie najmniej kosztowny sposób. Zanim zdecydujecie się na konkretny model aparatu, można rozpocząć tę przygodę od aparatu jednorazowego takie jak aparat analogowy do jednorazowego użytku marki Fujifilm. Aparat ma kompaktowy korpus i jest wyposażony w film SUPERIA X-TRA 400. Jest łatwy w obsłudze i doskonale nadaje się do fotografowania na zewnątrz, jak i w pomieszczeniach, ponieważ ma wbudowaną lampę błyskową o zasięgu trzech metrów. Przełącznik ciągłego włączenia lampy błyskowej, ułatwia wykonywanie wielu zdjęć i pozwala skoncentrować się całkowicie na fotografowaniu. Obiektyw ma co prawda soczewkę plastikową o stałej ogniskowej 32 mm i f/10, ale na początek to dobry wybór. Wystarczy zrobić zdjęcia i z aparatem pójść do minilabu, gdzie wywołają film i zrobią odbitki. Podobny aparat jednorazowy ma w swojej ofercie Kodak. Inną propozycją jest aparat LOMOGRAPHY Simple Use Relodable Camera, choć jest on już wielorazowego użytku. W środku aparatu znajduje się film Lomochrome Metropolis, charakteryzujący się wysokim kontrastem oraz stonowaną kolorystyką.


Do lampy błyskowej dołączono trzy kolorowe filtry, dzięki którym zdjęcia nabiorą wyjątkowych efektów kolorystycznych. Po skończeniu filmu Metropolis, aparat można załadować kolejnym. Wszystkie firmy fotograficzne miały, a niektóre jeszcze mają w swej ofercie analogowe aparaty kompaktowe. Wśród nich znaleźć możemy na przykład aparat Nikon LiteTouch Zoom 70W, w pełni automatyczny aparat, którego produkcja rozpoczęła się w roku 2000. Posiada auto-focus, automatyczną ekspozycję, przesuw i zwijanie filmu, zmiennoogniskowy w zakresie 28-70 mm obiektyw i wbudowaną lampę błyskową.

Na początek Zenit lub Practica

Sprzętem dla bardziej zaawansowanych fotoamatorów będą lustrzanki – na początek fotograficznej drogi mogą to być bardzo kiedyś popularne Zenity lub Praktica. Zaletą tych aparatów jest ich cena i mocowanie obiektywów – M42 – co umożliwia swobodną wymianę optyki. W większości przypadków są to modele mechaniczne, choć nowsze posiadają światłomierze, wymagające baterii.


Kolejnym etapem rozwoju fotografa analogowego może być wybór lustrzanki z autofokusem i automatycznymi trybami ekspozycji. Przykładem może być lustrzanka jednoobiektywowa Nikon F6. Konstrukcja mechaniczna aparatu zapewnia maksymalną niezawodność, a sam aparat może pracować w trudnych warunkach, dzięki zwiększonej odporności na wilgoć, kurz i ekstremalne temperatury. W modelu tym zastosowano szybki, precyzyjny system 11-polowego autofokusa z dziewięcioma czujnikami krzyżowymi. Dostępne są też cztery tryby pól AF. W ofercie firmy Canon króluje seria EOS, wyposażona w autofocus, wprowadzona na rynek w roku 1987. Aparaty te posiadają obiektywy Canon EF, które stały się standardem od roku 1987, zastępującym używany wcześniej Canon FD. Podstawowym założeniem było przeniesienie silników i mechaniki do obiektywu, dzięki czemu aparat kontaktuje się z obiektywem wyłącznie za pomocą styków elektrycznych.


Innymi, choć trudniejszymi w użyciu, są aparaty dalmierzowe. W ustawieniu ostrości pomaga sprzężony z obiektywem mechanizm, badający odległość od fotografowanego obiektu, wykorzystując zjawisko paralaksy. Mechanizm w dalmierzu jest bardzo precyzyjny i może wymagać dokładnej kalibracji. Między innymi dlatego, aparaty dalmierzowe należy polecić zaawansowanym już fotoamatorom. Na koniec, warto pamiętać o jednym: „zdjęcia robią ludzie – nie sprzęt”.

Smartfony w naszej ofercie

Powrót

Właściciel serwisu: TERG S.A. Ul. Za Dworcem 1D, 77-400 Złotów; Spółka wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym w Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000427063, Kapitał zakładowy: 40 618 750 zł; NIP 767-10-04-218, REGON 570217011; numer rejestrowy BDO: 000135672. Sprzedaż dla firm (B2B): dlabiznesu@me.pl INFOLINIA: 756 756 756