Zdaniem eksperta
Co to jest przysłona w aparacie i jak ją ustawić?
Udostępnij przez:
Aparaty to urządzenia oferujące użytkownikom ogromną liczbę możliwości. Aby jednak robić ładne zdjęcia lub kręcić atrakcyjne filmy, trzeba posiadać wiedzę na temat poszczególnych części. Wiele z nich ma kluczowy wpływ na jakość efektów naszej pracy. W takim razie warto wiedzieć między innymi co to jest przysłona w aparacie i jak ją ustawić.
Co oznacza współczynnik f/?
Próbując dowiedzieć się, co to jest przysłona w aparacie, jak działa i do czego służy, warto zwrócić uwagę na kluczowy parametr. Chodzi tu o wielkość jej otwarcia oznaczanej jako f/. Wartość ta jest odwrotnie proporcjonalna do rozmiaru otworu w obiektywie. W związku z tym f/ można określić jako stosunek ogniskowej do średnicy otworu.
Aby to lepiej zrozumieć, warto przytoczyć konkretny przykład. Jeśli obiektyw ma ogniskową 40 mm, a średnicę otworu 20 mm, to ten parametr wynosi 2 i zapiszemy go jako f/2. Kiedy jednak są równej wielkości, otrzymamy wynik f/1.
Kolejne „pełne” ustawienia w skali przepuszczają dwa razy mniej światła niż poprzednie. Może to być nieintuicyjne, ponieważ im większy otwór, tym niższa liczba (np. f/1.4) i odwrotnie. Małe natomiast będą miały ten współczynnik na poziomie f/11, f/22 i tak dalej.
Głębia ostrości a ustawienie otworu
Wiedząc już, co to jest przysłona w aparacie i co oznacza jej kluczowy parametr, warto wspomnieć o zależności względem głębi ostrości. Regulacja współczynnika f/ pomaga bowiem ją kontrolować. Chodzi tu o zakres odległości, w którym obraz staje się wyraźny. Mała głębia oznacza wyrazistość ograniczoną do głównego obiektu. W takim przypadku tło pozostaje rozmyte. Większa natomiast pozwala na uzyskanie ostrości zarówno na pierwszym planie, jak i dalszych.
Przykładowo: przy ustawieniu f/2.8 wyraźne jest tylko to, co znajduje się blisko. Mając parametr na poziomie f/8 tło staje się bardziej widoczne, a przy f/22 da się zauważyć jego szczegóły. Należy też pamiętać, że rozmiar ogniskowej ma wpływ na ten efekt. Dłuższe (np. w teleobiektywach) skutkują mniejszą głębią ostrości, natomiast krótsze (np. w obiektywach szerokokątnych) większą.
Jak ustawić przysłonę w aparacie?
Na obiektywach znajdziemy informację o maksymalnym otworze, np. f/1.8, f/2.8, f/4. W przypadku zoomów parametr ten często zmienia się w zależności od ustawionej długości ogniskowej. Obiektyw opisany jako 70–300 mm f/4.0–5.6 będzie miał maksymalną wielkość otworu f/4.0 przy 70 mm, a w przypadku 300 mm będzie to już tylko f/5.6.
Wiedząc, co to jest przysłona w aparacie i na jakiej zasadzie działa, możemy chcieć nieco ułatwić sobie korzystanie z takiego sprzętu. Wiele modeli ma też tryb automatyczny. Zazwyczaj jest on oznaczany zielonym symbolem. W praktyce będzie to oznaczało, iż aparat sam dobierze wszystkie ustawienia. Po naciśnięciu spustu migawki zmierzy jasność sceny, ustali ekspozycję i wyreguluje otwór oraz czas naświetlania.
Zobacz także: Ranking aparatów kompaktowych [TOP10]
Ręczne ustawienie przysłony
Ręczna kontrola tego parametru dostępna jest w trybach preselekcji (Av lub A) oraz manualnym (M). W pierwszym wariancie fotograf sam określa wartość f/, a aparat dobiera czas migawki. Drugi zaś pozwala ustawić oba parametry samodzielnie. W tym przypadku należy jednak zwracać uwagę na wskaźnik ekspozycji, aby uniknąć prześwietleń lub niedoświetleń.
Zmiany wartości dokonuje się zazwyczaj za pomocą głównego pokrętła sterującego, a ustawiona liczba widoczna jest w wizjerze lub ekranie LCD. W lustrzankach element ten znajduje się w obiektywie, a nie w samym aparacie. Dlatego właśnie dostępne wartości zależą od konkretnej konstrukcji. W starszych modelach regulacja odbywała się ręcznie za pomocą pierścienia. W nowoczesnych systemach sterowanie przebiega elektronicznie. Aparat wysyła mu sygnał, wskazując pożądaną wartość.
Aparaty w naszej ofercie:
Jaka wartość jest najlepsza?
Regulacja przysłony jest jedną ze składowych uzyskania dobrego zdjęcia pod kątem technicznym. Nie da się jednak jednoznacznie określić najlepszej wartości parametru f/. Wszystko zależy od tego, jaki efekt chce uzyskać użytkownik. Jeśli zależy mu, by tło było rozmyte, a ostrość skupiła się na głównym obiekcie (częste w przypadku portretów), to wskazana będzie mała głębia na poziomie w okolicach f/1.8. Z drugiej strony fotografia krajobrazowa wymaga działania z przysłoną na przykład f/11.
Kalibracja przesłony jest zatem bardzo ważna przy robieniu zdjęć, lecz w tym procesie nie ma jednego idealnego ustawienia. Kluczowa pozostaje intencja osoby obsługującej aparat. To właśnie ona wyznacza, jaka wartość f/ będzie potrzebna do uzyskania określonego efektu, a nie odwrotnie.
Udostępnij przez:
Te poradniki mogą okazać się pomocne
