Poradniki Eksperta

Zdaniem eksperta

Jak zrobić zdjęcia panoramiczne?

 2023-08-31 

Standardowe proporcje klatki to 3:2 i 4:3, a od jakiegoś czasu także 16:9. To interesujący format, dający szersze pole obrazu. Umożliwia na przykład pokazanie w całej krasie wąskiej uliczki z wysokimi budynkami. Wystarczy ustawić pionowy kadr i to, co było dotąd niemożliwe, stało się oczywistością – widać i bruk, i niebo. Jednak nawet ten, rozszerzony format to nie są zdjęcia panoramiczne, ponieważ ich rozmiar powinien przekroczyć 3-krotnie lub więcej wysokość kadru.

Nie każda scena nadaje się do zrobienia z niej panoramy. Nie da się zrobić na przykład panoramy z szybko przemieszczającymi się obiektami — samochodami, czy spacerującymi ludźmi. Najbardziej interesujące panoramy powstają, gdy ich tematem jest pejzaż, góry czy morze, rozległa dolina z dobrego punktu widokowego czy panoramy miejskie z najwyższego piętra budynku.

Rodzaje panoramy

Najbardziej popularne panoramy fotograficzne to:

  • panoramy niepełne typu długi widok,
  • panoramy niepełne cylindryczne, ukazujące wycinek rzeczywistości,
  • panoramy łukowe, panoramy dookólne cylindryczne o polu widzenia w poziomie 360 stopni, a w pionie najczęściej między 60 a 120 stopni,
  • panoramy sferyczne o polu widzenia 360 na 180 stopni.

Naturalna panorama to kadr poziomy, w którym najłatwiej zastosować reguły i schematy kompozycji, ponieważ pozioma orientacja kadru jest najczęściej używana. Panoramy typu długi widok oraz panoramy cylindryczne niepełne i dookólne najczęściej stosowane są do ujęć krajobrazowych, a także do fotografii wnętrz, architektury, portretów grupowych, planów sytuacyjnych, zjawisk meteorologicznych i innych rozległych obiektów bądź sytuacji.

Jak zrobić zdjęcie panoramiczne?

Najmniejszy kłopot mają ci, których aparat wyposażony jest w stosowną funkcję tworzenia zdjęć panoramicznych. Wiele modeli aparatów fotograficznych jest wyposażonych w funkcję tworzenia panoram, która umożliwia łączenie wykonanych w serii zdjęć tak, by zamaskować miejsce sklejenia. Dla ułatwienia, instrukcje wyświetlane na ekranie prowadzą krok po kroku przez czynności niezbędne do otrzymania bardzo szerokiego kadru. Gdy w aparacie włączony zostanie tryb panoramy, na ekranie wyświetlacza pojawią się komunikaty o kierunku wykonania panoramy, pierwsza i ostatnia klatka fotografowanej sceny czy komunikat o błędzie. W czasie rejestrowania panoram trzeba pamiętać o tym, aby przesuwanie aparatu odbywało się ze stałą prędkością i zgodnie ze wskazaniami aparatu. Jeżeli podczas zapisywania zdjęć nastąpi zmiana kierunku ruchu, to aparat natychmiast to wykryje i przerwie zapis zdjęcia. Podobnie stanie się, gdy zbyt szybko będziemy chcieli zarejestrować panoramę. Aparat wykona serię zdjęć i teraz od wydajności procesora zależeć będzie, jak szybko efekt będzie można zobaczyć na wyświetlaczu LCD. Niektóre modele zaawansowanych aparatów kompaktowych oferują nieco więcej niż tylko tryb panoramy. Wśród tych możliwości są między innymi korekta ekspozycji, kontrast, nasycenie kolorów, wyostrzenie, a także dostosowanie balansu bieli i tryb pomiaru światła.


To rozwiązanie najprostsze. A co, jeśli aparat takiej funkcji nie ma, a chcielibyśmy jednak fotografować panoramy? Jest to oczywiście możliwe, ale wymaga zdecydowanie więcej pracy i umiejętności posługiwania się oprogramowaniem graficznym, dzięki któremu powstanie panorama ze zdjęć. Trzeba wtedy zrobić od 3 do 5-7, a nawet więcej zdjęć krajobrazu lub obszernego wnętrza, do każdego zdjęcia przesuwając aparat w lewo (lub w prawo) o tyle, by kolejne zdjęcie obejmowało fragment poprzedniego. Nie jest to zadanie łatwe, gdy fotografujemy „z ręki”, więc zdecydowanie lepiej ustawić aparat na statywie z dobrze funkcjonującą głowicą. Jeżeli tylko jest taka możliwość, warto zablokować ekspozycję, by była jednakowa przy wszystkich zdjęciach lub zrezygnować z automatycznych programów ustawiania warunków ekspozycji i przejść w tryb manualny. Przy automatycznym nastawie każde zdjęcie wyjdzie nieco inaczej naświetlone i będzie miało w związku z tym nieco inną kolorystykę.


Tak zrobione zdjęcia trzeba połączyć w całość i do tego służą zewnętrzne programy graficzne. Zwykle do programu wczytuje się komplet zdjęć, które mają złożyć się na panoramę. Program może zapytać jakiego rodzaju panoramę chcemy stworzyć (pionową, poziomą, zwykłą, z korektą perspektywy, kołową). Następnie skleja automatycznie zdjęcia i pokazuje wstępny rezultat swojego działania, po czym zazwyczaj poleca wykadrować panoramę. Często po sklejeniu zdjęć na brzegach zostają bowiem białe fragmenty, których nie objęło żadne zdjęcie. Po zaakceptowaniu zmian wykadrowany fragment panoramy zostanie zapisany w osobnym pliku.

Jak zrobić zdjęcie panoramiczne – lustrzanka i bezlusterkowiec

Podobnie, jak to było z kompaktem, podstawową rzeczą jest wyłączenie wszelkiej automatyki aparatu. Tworząc fotografię panoramiczną, trzeba wykonać kilka, a nawet kilkanaście zdjęć składowych. Każde z nich musi być naświetlone w taki sam sposób, ostrość musi być ustawiona w takiej samej odległości od aparatu, a balans bieli w każdym zdjęciu, musi posiadać taką samą wartość, wybierając jeden z gotowych presetów. Ekspozycję należy ustawić dla najjaśniejszego fragmentu sceny – w taki sposób, aby ten obszar był tak jasny, jak to możliwe, ale nie prześwietlony, a punkt ostrzenia nie powinien się zmieniać między zdjęciami składowymi.


Aby program do składania panoram sobie poradził, zdjęcia składowe muszą mieć duże części wspólne. Dlatego istotne jest, by obszary te stanowiły około 30 procent sąsiednich ujęć. Warto też zachować zapas na prostowanie zdjęcia – lepiej sfotografować więcej niż potrzebny wycinek scenerii, bo przy składaniu konieczne też będzie prostowanie. A przy takim prostowaniu brzegi są obcinane. Przy tworzeniu zdjęcia panoramicznego ważne, choć niekonieczne, jest fotografowanie kolejnych ujęć od strony lewej do prawej, a w przypadku panoramy mozaikowej zaczynamy od lewego górnego rogu i następne zdjęcia robimy, przesuwając aparat w prawo, a gdy dojdziemy do końca rzędu – wracamy do lewej strony i obniżamy aparat, wykonując składowe drugiego rzędu ponownie od lewej strony.


Do fotografowania panoramy z pewnością przyda się statyw z głowicą, dzięki któremu aparat będzie stabilnie umocowany, a ruchoma głowica do panoram umożliwi wykonanie zdjęć składowych bez błędu paralaksy. Jeśli fotografować będziemy obiekty znajdujące się blisko aparatu, może pojawić się błąd paralaksy, czyli przesunięcie pierwszego planu względem tła na kolejnych zdjęciach, ponieważ pozycja aparatu zmienia się między zdjęciami. Idealnym wyjściem z tej sytuacji jest zastosowanie odpowiedniej głowicy, gdzie obrót aparatu następuje wokół starannie wyznaczonego punktu – tak zwanego punktu bez paralaksy. Nawet jednak bez takiej profesjonalnej głowicy można starać się zrobić udane zdjęcia składowe do panoramy. Trzeba zwrócić uwagę na oś obrotu aparatu. Należy unikać obracania się fotografa wokół własnej osi, a starać się obracać aparat wokół osi przechodzącej mniej więcej w połowie długości obiektywu. Czyli to fotograf powinien obracać się wokół aparatu.

Zdjęcia panoramiczne 360 stopni

Panoramy sferyczne są coraz bardziej popularne, ale niezbędny jest odpowiedni do takich zdjęć sprzęt. To świetny sposób prezentacji hoteli, ośrodków wypoczynkowych, restauracji i innych firm, w których lokal i miejsce odgrywają kluczową rolę. Urządzenie do panoram sferycznych składa się z 36 aparatów, tworzących panoramę, którą następnie możemy swobodnie udostępniać i oglądać za pośrednictwem komputera lub urządzeń mobilnych. Dzięki swej konstrukcji fotografowanie tym urządzeniem jest stosunkowo łatwe. Najbardziej atrakcyjne jest podrzucenie aparatu, które daje bardzo ciekawe efekty. Inną metodą fotografowania jest umieszczenie aparatu na statywie. Bardzo użyteczne jest wykorzystanie aplikacji mobilnej do wyzwolenia migawki. Po wykonaniu zdjęć urządzenie automatycznie zapisze je w pamięci, które później algorytm złoży w panoramę 360. Efekty pracy możemy sprawdzić za pomocą aplikacji mobilnej, wykorzystując do tego funkcję podglądu.

Powrót

Właściciel serwisu: TERG S.A. Ul. Za Dworcem 1D, 77-400 Złotów; Spółka wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym w Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000427063, Kapitał zakładowy: 40 618 750 zł; NIP 767-10-04-218, REGON 570217011; numer rejestrowy BDO: 000135672. Sprzedaż dla firm (B2B): dlabiznesu@me.pl INFOLINIA: 756 756 756