Papier do drukowania zdjęć w domu – jaki wybrać?

Poradniki Eksperta

Od wielu lat, gdy tylko na rynku pojawiły się drukarki pozwalające na samodzielny druk zdjęć, trwa rozwój materiałów eksploatacyjnych. Jakość atramentów i papieru, na którym drukuje się zdjęcia, radykalnie zmieniła się na lepsze w porównaniu z tym, z czym mieliśmy do czynienia jeszcze kilka lat temu. Badania naukowców z głównych firm produkujących papier do drukowania zdjęć pokazują, że uwiecznione na nim zdjęcia są obecnie bardziej wyraziste, kolory odporniejsze na wpływ czynników zewnętrznych, a sam papier - trwalszy.

Zdjęcia można drukować na każdym rodzaju papieru do drukarek, jednak te, wydrukowane na zwykłym papierze, z pewnością będą niezadowalającej jakości. Zwykły papier to mała głębia i nasycenie kolorów czy falowanie nośnika przy dużej ilości atramentu. Dlatego czołowi producenci drukarek atramentowych poszukiwali innych rozwiązań. Dziś papier do drukowania zdjęć to nie jest zwykła kartka – raczej produkt składający się z wielu warstw, w zależności od typu drukarek, na których będzie wykorzystywany. Pierwsza warstwa, stanowiąca podstawę, zapobiega zwijaniu się papieru i umożliwia uzyskanie gładkiego, płaskiego arkusza. Zasadniczym celem jest wyprodukowanie nośnika, który jednocześnie będzie bardzo krótko wysychał po wydruku i bardzo długo zachowywał żywotność kolorów.

Druga warstwa, stanowiąca podkład arkusza, to papier lub polimer zapewniający jego sztywność. Najprostszym podkładem jest warstwa wykonana z włókien celulozowych, do których dodaje się odpowiednie wypełniacze i wybielacze. Taki papier nigdy nie ma idealnie gładkiej powierzchni, jest też najbardziej podatny na zniszczenie. Inny podkład bardzo przypomina stosowany w klasycznej fotografii. Wykonany jest z włókien celulozowych, ale tym razem powleczony specjalną warstwą plastiku. Jest wodoodporny, trudno go zniszczyć, ponadto pozwala uzyskać gładką powierzchnię papieru.

Z kolei zdecydowanie najbardziej odporny na zniszczenie, nadzwyczaj gładki papier o bardzo wysokim połysku, to podkład całkowicie syntetyczny. Na te dwie podstawowe warstwy nakładana jest trzecia – obrazowa. To najbardziej skomplikowana część budowy papieru do drukowania zdjęć. Warstwa wierzchnia składa się z minimum trzech powłok. Pierwsza z nich to polimer, umożliwiający szybkie i równomierne przyjmowanie tuszu, który zapewnia jednocześnie ochronę przed uszkodzeniami, wodą i blaknięciem. Drugą powłoką jest warstwa kapilarna, która wiąże barwniki, dzięki czemu zapewniona zostaje wysoka ostrość punktowa. Powłoka ta, również zabezpiecza wydruk przed czynnikami zewnętrznymi, a także skraca czas schnięcia atramentu. Trzecia powłoka warstwy wierzchniej to najczęściej polietylen stanowiący materiał izolacyjny, zapobiegający wchłanianiu się atramentu w podłoże. Jakość wszystkich warstw ma ogromny wpływ na efekt – wydrukowane zdjęcie tak dobre, jak w minilabie.

Podobnie jak to było z papierem fotograficznym używanym w fotografii analogowej, tak i w przypadku drukowania zdjęć w domu, mamy do dyspozycji bardzo wiele możliwości i kombinacji. By wybrać najbardziej odpowiedni papier do wydruku naszych zdjęć, warto poznać jego najważniejsze cechy i możliwości. Podział podstawowy papieru to dwie grupy – papier błyszczący i matowy. Różnią się one wykończeniem powierzchni.

Papier błyszczący cechuje się szczególnym nasyceniem barw, stosowany najczęściej do wydruków małoformatowych, amatorskich. Jego zaletą jest silne wrażenie ostrości i wyrazistości fotografii. Dużą wadą natomiast jest podatność na odciski palców. Papier matowy to idealne rozwiązanie dla druku wielkich formatów reklamowych, ponieważ mat nie odbija światła, dzięki czemu obraz jest bardziej czytelny. Użytkownikom, którzy poszukują papieru o właściwościach najbardziej zbliżonych do papieru z czasów fotografii analogowej, można polecić papier satynowy, perłowy czy jedwabisty. Ten ostatni strukturą przypomina papier fotograficzny matowy, wyróżnia go mocniejsza, wyraźniejsza faktura, a wydruk wykonany na tym papierze najbardziej przypomina zdjęcia sprzed wielu lat. Dobrym kompromisem jest papier półbłyszczący — semigloss, który pozwala na osiągnięcie żywych kolorów oraz nie generuje tak mocnych refleksów świetlnych, jak papier high gloss (wysoki połysk).

Jeśli wybraliśmy już rodzaj papieru, na którym będziemy drukowali zdjęcia, warto przyjrzeć się jego „wadze”, czyli gramaturze. Gramatura papieru fotograficznego powinna wynosić od 115 do 450 g/m.kw., uznaje się jednak, że ta, która zapewnia bardzo dobrą jakość zdjęć to minimum 230 g/m.kw. Gramatura papieru to parametr, który określa masę metra kwadratowego papieru. Im wyższa gramatura, tym papier jest grubszy, sztywniejszy i mniej przejrzysty. Warto pamiętać, że użycie zbyt grubych arkuszy może doprowadzić do uszkodzenia drukarki. Ważna jest też grubość papieru, czyli odległość między spodem a wierzchem arkusza papieru. To od niej zależy podatność na zginanie, a wraz ze wzrostem grubości rośnie także jego sztywność.

By właściwie wybrać rodzaj papieru, na jakim będziemy drukowali zdjęcia, musimy wiedzieć, jaką drukarką dysponujemy. Najczęściej stosowane typy atramentów w popularnych drukarkach dzielą się na atramenty pigmentowe i barwnikowe. Atramenty pigmentowe dają wysoką trwałość oraz długą żywotność wydruków, są nieprzeźroczyste i często zasychają w głowicach drukarki. Atramenty barwnikowe mają słabszą odporność na promieniowanie UV, wydruki szybciej płowieją, blakną i tracą kolory, jednak atrament jest klarowny. Jeśli drukujemy w domu zdjęcia na drukarkach instax, też musimy zaopatrzyć się w odpowiedni papier. To produkt dedykowany do poszczególnych typów instaxa, który dla uproszczenia nazwano drukarką, choć nie korzysta ona z atramentu, lecz naświetla papier. Jeśli natomiast dysponujemy kolorową drukarką laserową, także trzeba używać papieru dedykowanego takiej drukarce. Nie można używać papieru fotograficznego do drukarek atramentowych, bo może to spowodować uszkodzenie drukarki.