Zdaniem eksperta
Przygotowanie kawy z ekspresu, niezależnie od modelu czy metody zaparzania, jest niezwykle intuicyjne. Zazwyczaj wystarczy umieścić kawę w ziarnach lub mieloną w odpowiednim miejscu, a następnie nacisnąć przycisk. Ekspresy oferują różnorodne rodzaje kaw, a choć istnieje wiele modnych opcji, najlepsza to zawsze ta, która smakuje nam najbardziej. Przygotowaliśmy krótki poradnik, który z pewnością przyda się podczas przygotowywania kawy w domowym zaciszu.
Podstawowe rodzaje specjałów kawowych
W codziennej nomenklaturze wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje kaw: czarną i białą, czyli z dodatkiem mleka lub mlecznej pianki. W obu kategoriach istnieje wiele specjałów, które różnią się proporcjami kawy do wody, mleka lub pianki mlecznej. To właśnie te proporcje decydują o nazwie konkretnego napoju. Wśród kaw czarnych, czyli wariacji espresso lub krótkiego ristretto, możemy wyróżnić m.in. kawę Lungo i Americano. Z kolei popularne rodzaje kaw z mlekiem to cappuccino, latte macchiato, flat white oraz kawa espresso macchiato.
To jednak nie koniec. W zależności od metody zaparzania, możemy również przygotować kawy z różnorodnymi dodatkami, takimi jak syropy, alkohole czy likiery. Każdy z tych napojów ma swoją unikalną nazwę. Wśród nich warto wymienić Irish Coffee z dodatkiem whisky, Frappe - kawa mrożona z dodatkiem lodu, Iced Coffee z lodami, czy kawę Mocha z mleczną lub ciemną czekoladą.
Rodzaje kawy z mlekiem
Popularność specjałów mlecznych nie słabnie, niezależnie od metody ich przygotowania. Rodzaje kaw białych to bardzo szeroki wachlarz napojów kawowych z dodatkiem ciepłego lub zimnego mleka, a także mlecznej pianki, która może być spieniona na zimno lub na ciepło.
Najłatwiej przygotować je w automatycznym ekspresie wyposażonym w dyszę spieniającą. Takie urządzenia w systemie operacyjnym, już na etapie produkcji, mają zaprogramowane proporcje do przygotowania rozmaitych mlecznych specjałów kawowych. Im bardziej nowoczesny ekspres, tym więcej rodzajów kawy będzie oferował.
Brak dyszy spieniającej w ekspresie do kawy, wcale nie musi być przeszkodą w przygotowywaniu pysznych mlecznych napojów. Producenci oferują szereg sprzętów do spieniania mleka. Urządzenia zwane spieniaczami, w zależności od stopnia zaawansowania technologicznego, mogą być wyposażone w możliwość spieniania mleka zarówno na ciepło, jak i na zimno, a do tego oferują regulację gęstości mlecznej pianki. To bardzo dobry wybór dla użytkowników, którzy preferują samodzielne zaparzanie kawy, np. w kawiarce lub metodą przelewową. Spienione mleko dodatkowo nada Twojej kawie wyjątkowej tekstury.
Pyszna kawa na zimno
Nowoczesne ekspresy automatyczne oferują różnorodne metody i rodzaj kawy, włącznie z tymi przygotowywanymi na zimno, takimi jak kawy Cold Brew. Do ich przygotowania używa się wody o temperaturze pokojowej, a czas zaparzania jest znacznie dłuższy. Ta technika przypomina nieco przygotowywanie kawy w dripperze, jednak tutaj Twoja rola ogranicza się do naciśnięcia odpowiedniego przycisku lub dotknięcia graficznego pola na wyświetlaczu ekspresu do kawy.
Do kaw typu Cold Brew możesz dodać kostki lodu lub pokruszony lód. Ekspresy, wykorzystując ten sposób zaparzania, mogą przyrządzać zarówno kawy czarne, jak i z dodatkiem mlecznej pianki lub mleka.
Rodzaje kaw z ekspresu automatycznego
Rodzaje kaw z ekspresu automatycznego są naprawdę różnorodne. Najprostsze modele, zwłaszcza te bez wbudowanego młynka do kawy, mogą przygotować ristretto, aromatyczne espresso oraz kawę czarną małą i dużą. Urządzenia wyposażone dodatkowo w dyszę pary umożliwiają również samodzielne spienianie mleka, co pozwala na przygotowanie kaw białych.
Na rynku dostępne są także sprzęty z młynkiem do kawy i dyszą spieniającą, a dodatkowo oferujące możliwość zdalnej obsługi przy pomocy smartfona i dedykowanej aplikacji. Umożliwiają one przygotowanie niezliczonej ilości specjałów kawowych, poprzedzając każdorazowe zaparzanie wyświetleniem listy niezbędnych składników oraz szczegółowej instrukcji postępowania.
Ekspresy automatyczne obejmują również urządzenia z systemem porcyjnym, popularnie znane jako ekspresy na kapsułki lub tzw. padsy. Od Brazylii po Etiopię, od Kenii po Włochy, ekspresy na kapsułki oferują mieszanki różnych gatunków kaw, zachęcając do odkrywania różnorodności kawowych doznań. Każda kapsułka zawiera starannie dobraną mieszankę ziaren, która podkreśla charakterystyczne cechy kawy pochodzącej z danego regionu, od nut czekoladowych i orzechowych po wyraziste akcenty owocowe czy kwiatowe.
Co przygotujemy metodą przelewową?
Metoda przelewowa dzieli się na dwa typy: manualny i automatyczny. W przypadku metody automatycznej kluczową rolę odgrywa ekspres przelewowy. Do niedawna nie była zbyt popularna w porównaniu do ekspresów ciśnieniowych, ale od kiedy odkryto, że jest łagodniejsza w smaku i zawiera więcej kofeiny, użytkownicy coraz częściej zaczęli sięgać po tę opcję.
Ekspresy przelewowe mogą być wyposażone w młynek, co umożliwia świeże zmielenie ziaren bezpośrednio przed przygotowaniem. Przekłada się to na aromatyczność i intensywność naparu. W tego typu urządzeniach zazwyczaj przygotujesz różnorodne wariacje kaw czarnych.
Metoda manualna z kolei, to tzw. dripp. Popularność drippów wciąż rośnie i jest uznawana za alternatywną metodę parzenia kawy. Specjał zaparzony w ten sposób ma temperaturę pokojową, jest słodki, ale przy tym bardzo intensywny i aromatyczny. Osiąga herbaciany lub słomkowy kolor. Jest również bardzo dobrą bazą do deserów i ciast.
Espresso, espresso doppio, ristretto, Lungo, Americano
Espresso, espresso doppio, ristretto, Lungo i Americano należą do najbardziej popularnych rodzajów kaw czarnych. Różnią się ilością wody, czasem zaparzania, intensywnością, barwą oraz kolorem. Oprócz tego oczywiście także smakiem, jednak jest to kwestia bardzo indywidualna.
Kawa Espresso i ristretto to tzw. kawy krótkie, które stanowią bazę zarówno dla dłuższych kaw czarnych, takich jak Lungo czy Americano, jak również dla kaw z dodatkiem mlecznej pianki i mleka.
Ristretto to wyjątkowo intensywny i aromatyczny specjał kawowy, który charakteryzuje się krótszym czasem zaparzania i mniejszą objętością niż tradycyjna kawa espresso. Objętość ristretto zazwyczaj wynosi od 15 do 25 ml, co sprawia, że jest to napój bardzo skoncentrowany i mocny.
Natomiast aby przygotować klasyczne espresso, potrzebujemy około 8 gramów mielonej kawy oraz od 35 do 50 ml wody. Ważne jest, aby czas zaparzania wynosił około 30 sekund. Wtedy kawa jest najbardziej esencjonalna, a na jej powierzchni powinna pojawić się gęsta, orzechowa crema. Podwójne espresso, tzw. doppio powinno natomiast mieć objętość 60 ml i dwa razy więcej mocy.
Kawa Lungo to wariant espresso z wydłużonym czasem zaparzania i większą ilością wody, co nadaje jej łagodniejszy smak kawy i zwiększa objętość. Porcja espresso przedłużona jest wrzątkiem.
Americano to rodzaj kawy czarnej, do której dodaje się więcej gorącej wody niż do Lungo. Nadaje jej to jeszcze łagodniejszy smak i wielkość. Porcje espresso przedłużamy wrzątkiem, dokładnie jak w przypadku kawy opisanej powyżej.
Cappuccino, Caffe latte macchiato, flat white
Cappuccino, latte macchiato oraz flat white to najpopularniejsze rodzaje kaw białych, które są oferowane przez większość ekspresów do kawy z technologią One-Touch. Ta zaawansowana technologia umożliwia przygotowanie kaw z dodatkiem ciepłego lub spienionego mleka za naciśnięciem jednego przycisku lub pola dotykowego na ekranie ekspresu, bez konieczności przekładania filiżanki.
Możemy przygotować je również w ekspresach wyposażonych w dyszę spieniającą, która umożliwia uzyskanie idealnej pianki mlecznej do naszych ulubionych napojów kawowych. Jednak sama procedura jest delikatnie bardziej skomplikowana niż w urządzeniach w pełni zautomatyzowanych.
Kawę cappuccino i Caffe latte macchiato to kawy na bazie espresso, podczas gdy flat white opiera się na podwójnym. Specjały te różnią się również proporcjami i kolejnością dodawania mleka i pianki mlecznej.
W przypadku cappuccino najpierw do filiżanki nalewamy espresso, a następnie dodajemy spienione mleko, tworząc charakterystyczną piankę na wierzchu.
Caffe latte macchiato przygotowujemy nieco inaczej. Najpierw do szklanki nalewamy ciepłego, lekko spienionego mleka, a następnie delikatnie na wierzch nakładamy piankę mleczną. Po krótkim odczekaniu około 30 sekund, dolewamy espresso, dzięki czemu stworzysz trzywarstwowy napój.
Flat white przyrządza się w następujący sposób: najpierw do filiżanki wlewamy podwójne espresso, a następnie dodajemy, delikatnie spienione mleko, które zazwyczaj jest tylko lekko podgrzewane. Dzięki temu tworzy jednolitą, gładką piankę mleczną na wierzchu.
Jaką kawę wybrać?
Niezależnie od tego, jakie rodzaje kaw przygotowujemy w domu, warto zadbać o jakość bazy. Bazą w tym wypadku są ziarna kawy lub już zmielony produkt. Najsmaczniejsza, aromatyczna kawa to taka, która jest jak najmniej przetworzona, a zatem w ziarnach. Samodzielne mielenie i zaparzenie, daje nam idealny smak kawy w każdej filiżance. Dużym atutem jest także to, że kawę ziarnistą zmielisz według własnych preferencji.
Kawy w kapsułkach, hermetycznie zamykane tuż po zmieleniu i zasypaniu, mogą być równie smaczne. Producenci starają się dbać o to, aby smak kawy i aromat pozostały wewnątrz kapsułki i nie ulatniały się z niej aż do momentu zaparzenia w ekspresie.
Wybór drobno zmielonych ziaren kawy większą powierzchnię kontaktu z wodą podczas procesu zaparzania, co pozwala na szybsze i bardziej równomierne uwalnianie aromatów i smaku.
Pamiętaj, kawa kawie nierówna. Wybierz taką, która zaspokoi Twoje kubki smakowe i sprawi, że będziesz cieszył się ulubionym intensywnym smakiem.