Zdaniem eksperta
Rower to jeden z najpowszechniejszych środków transportu, który zyskał ogromną ilość fanów na całym świecie. Nie tylko jako sposób poruszania się, ale także jako forma aktywnego wypoczynku. Na pierwszy rzut oka może wydawać on się prostą konstrukcją, w rzeczywistości zaś jest to precyzyjnie zaprojektowany pojazd, składający się z wielu współgrających elementów. Jednocześnie zapewnia bezpieczną i wygodną jazdę. W naszym poradniku znajdziesz opis elementów składowych oraz funkcje, jakie pełnią.
Rama to bardzo ważna część jednośladu, o ile nie najważniejsza. Łączy wszystkie elementy roweru, bowiem do niej przymocowujemy wszystkie jego podzespoły. Rama to też najistotniejszy element pod względem dopasowania pojazdu do użytkownika i jego potrzeb. Od tego, jaką ma geometrię, zależy to, czy dobrze sprawdzi się jako rower miejski, wyścigowy, czy górski. Wybór odpowiedniego rozmiaru ramy wpływa także na komfort jazdy i jej efektywność. Niezależnie od tego, czy rower będzie stosowany do jazdy rekreacyjnej, czy sportowej, przez właściwe dopasowanie do naszej budowy ciała i wzrostu, powinien zapewnić nam jak największą wygodę podróży. Rama to najbardziej stały element roweru. Poza nią, pozostałe elementy możemy z czasem zmienić na lepsze, bardziej dopasowane do naszych potrzeb.
Najpopularniejszym materiałem do budowy ram jest aluminium, zaś w przypadku rowerów sportowych z wyższej półki – karbon. Stalowe elementy są spotykane coraz rzadziej. Najczęściej używane są do budowy prostych rowerów miejskich. Niezależnie od rodzaju pojazdu, czy jest to rower górski, czy szosowy, trekkingowy czy miejski, ramy zbudowane są bardzo podobnie. Możemy łatwo wyróżnić w nich główny trójkąt, który składa się z rury podsiodłowej – to ta, w którą wsuwamy siodło i jednocześnie ta sama, której długość mówi o rozmiarze roweru.
Rozmiary rowerów podajemy w calach (głównie w rowerach górskich i crossowych) oraz w centymetrach (w szosowych). Rura podsiodłowa połączona jest z główką ramy za pomocą górnej rury. Od jej długości zależy, jaką sylwetkę na rowerze przyjmiemy. Długa rura to sylwetka bardziej położona, aerodynamiczna, stosowana w rowerach sportowych. Krótsza, bardziej komfortowa, stosowana jest w rowerach miejskich i trekkingowych. W modelach przeznaczonych dla kobiet górna rura jest poprowadzona znacznie niżej, aby ułatwić wsiadanie i zsiadanie kobietom w spódnicach, czy sukienkach.
Rama roweru to także tylny trójkąt, do którego przykręcone jest koło. Od jego długości zależy stabilność jazdy oraz zwrotność roweru. Zastosowanie odpowiedniego materiału do budowy ramy oraz zestawienie w odpowiedniej konfiguracji długości poszczególnych rur i kątów, pod jakimi są połączone rury, tworzy nam konkretny rodzaj roweru.
Budowa roweru jest dość złożona, a każdy jego element ma określoną funkcję, która wpływa na ogólną jakość jazdy. Poniżej znajdziesz szczegółowy opis najważniejszych komponentów. Są nimi: rama, koła, kierownica, siodełko oraz układy napędu i hamowania. Z czego składa się rower i za co odpowiadają podzespoły?
Opis roweru zaczynamy od ramy. To jeden z najistotniejszych elementów roweru. Jest głównym nośnikiem całej konstrukcji. Łączy wszystkie elementy w spójną całość. Rama rowerowa ma za zadanie nie tylko spiąć wszystkie podzespoły, ale także przenosić siłę z pedałów na koła. Jest to zatem element, który ma kluczowe znaczenie dla komfortowej i efektywnej jazdy. Zależnie od przeznaczenia pojazdu, ramy różnić się będą kształtem, materiałem wykonania czy konstrukcją.
Ramy mogą być wykonane z różnych tworzyw – przykładowo ze stali, aluminium, włókna węglowego lub tytanu. Wybór materiału wpływa na wagę roweru, jego wytrzymałość oraz cenę. Współczesne ramy często wyposażone są w systemy redukujące wstrząsy, stabilizujące oraz zwiększające komfort jazdy. Dzięki szerokiej gamie dostępnych modeli ram, możesz dopasować rower do własnych preferencji i potrzeb.
Zobacz także: Najlepsze trasy rowerowe w Polsce
Koła rowerowe to kolejny kluczowy element całości, jaką jest budowa roweru. Składają się one z opony, obręczy, szprych oraz piasty. To one odpowiadają za kontakt pojazdu z nawierzchnią, dlatego ich jakość i budowa mają ogromne znaczenie dla komfortu i bezpieczeństwa podczas jazdy.
Obręcz koła jest częścią, do której montowana jest opona. Może być wykonana z aluminium lub innych lekkich materiałów. To wpływa na wagę całego pojazdu. Szprychy łączą obręcz z piastą, która odpowiada za obracanie się koła. Piasta to element, na którym opiera się całe obciążenie. Zapewnia także stabilność, umożliwiając płynny ruch koła.
Opony montowane są na obręczach mają różną szerokość i rodzaj bieżnika, w zależności od przeznaczenia roweru. Opony szosowe są wąskie i z płytkimi rowkami, co pozwala na osiąganie dużych prędkości na gładkich nawierzchniach. Opony do modeli górskich są szersze i mają głębszy bieżnik. Zapewnia to lepszą trakcję na trudnych terenach.
Układ napędowy to zestaw elementów przenoszących energię z nóg rowerzysty na koła, co wprawia rower w ruch. Składa się on z kilku bazowych części: pedałów, korb, suportu, łańcucha rowerowego, przerzutek i kasety lub wolnobiegu.
Pedały to elementy napędu, których rowerzysta bezpośrednio dotyka podczas jazdy, naciskając na nie stopami. Połączone są one z korbami, te zaś z kolei są mocowane na suportach. Suport to element, który utrzymuje oś korb i pozwala im się obracać. Pedałowanie obraca korby, które wprawiają w ruch łańcuch, a ten z kolei przenosi energię na koła.
Przerzutki to części napędu, których głównym zadaniem jest podniesienie komfortu jazdy. Umożliwiają zmianę biegów, dostosowując opór pedałowania do terenu, w jakim porusza się kolarz. W rowerach szosowych i górskich przerzutki są niezwykle istotnym elementem, w rowerach miejskich – nieco mniej. Kaseta, znajdująca się na tylnej piaście, składa się z kilku zębatek, które umożliwiają zmianę przerzutek.
Budowa roweru to nie tylko prędkość czy wygoda. Ważne jest także bezpieczeństwo. Za nie odpowiada układ hamulcowy. Umożliwia skuteczne spowolnienie lub zatrzymanie pojazdu zarówno w płynnym ruchu, jak i nagłych sytuacjach. Istnieje kilka typów hamulców, wśród nich znajdziesz hamulce tarczowe, obręczowe czy szczękowe.
Ze względu na wysoką skuteczność hamowania hamulce tarczowe cieszą się dużym zaufaniem użytkowników. Szczególnie w rowerach górskich, gdyż działają najpewniej nawet w trudnych warunkach, takich jak błoto, deszcz czy śnieg. Hamulce szczękowe, choć mniej wydajne, są szeroko stosowane w rowerach miejskich czy trekkingowych. Do całego układu zaliczają się również dźwignie hamulca, które pozwalają na kontrolowanie siły hamowania
Kierownica umożliwia rowerzyście – jak sama nazwa wskazuje – kierowanie rowerem. Współczesne, mają różne kształty, w zależności od przeznaczenia pojazdu. Kierownica szosowa będzie zawsze opadająca i wąska. Wspomaga to aerodynamikę i wygodną jazdę na długich dystansach. Z kolei kierownica górska jest szersza, co zapewnia lepszą kontrolę w trudnym terenie.
Widelec to element, który łączy koła z ramą roweru. Pełni on funkcję amortyzującą, szczególnie w rowerach górskich. W końcu i rower, i cyklista poddawani są dużym wstrząsom. W rowerach szosowych widelec jest zazwyczaj sztywny, za to w modelach turystycznych i miejskich może posiadać elementy amortyzujące. Poprawiają one komfort jazdy po nierównościach.
Zobacz także: Ranking rowerów górskich [TOP10]
Siodełko to kolejny istotny element budowy roweru, który ma duży wpływ na komfort jazdy. Wybór odpowiedniego siodełka zależy od osobistych preferencji rowerzysty oraz typu jednośladu. Siodełka szosowe są wąskie, co umożliwia osiąganie dużych prędkości. Natomiast siodełka miejskie są szersze, gdyż tu bardziej zależy nam na komforcie niż szybkości.
Mostek to część, który łączy kierownicę z widelcem. W zależności od typu roweru i preferencji rowerzysty, mostek może mieć różną długość – pozwala to na dopasowanie pozycji jazdy.
Z czego składa się rower?
Budowa roweru jest wynikiem dokładnie zaprojektowanego układu współpracujących ze sobą komponentów. Każdy element roweru, od ramy po koła, układ napędowy, hamulce czy kierownicę, pełni ważną rolę w zapewnieniu komfortu, bezpieczeństwa oraz wydajności jazdy. Dzięki różnorodności dostępnych na rynku komponentów, każdy może dostosować swój pojazd do indywidualnych potrzeb i preferencji. Pamiętaj także, że regularna konserwacja i odpowiedni dobór typu podzespołów do przeznaczenia, wpływają nie tylko na jakość jazdy, ale i długowieczność roweru.