Regulacja przerzutek – jak wyregulować przerzutki w rowerze?

Irytujące zgrzytanie… łańcucha

Nic tak nie denerwuje rowerzystów, jak potrzeba szybkiej zmiany biegów na lekkie, kiedy wjedziemy w piach, a w efekcie słyszymy strzelanie łańcucha, który nie chce przeskoczyć na lżejszy bieg. W rezultacie grzęźniemy w piachu i wyprowadzamy rower. Złe działanie przerzutek, denerwuje również podczas szybkiego zjazdu, gdy nie możemy zwiększyć prędkości o kilka kilometrów, ponieważ tylna przerzutka nie może zrzucić biegu, na najniższą koronkę. Jazda rowerem powinna być przyjemnością, więc biegi powinny zmieniać się szybko, lekko i zawsze wskakiwać na wybrany przez nas tryb. Abyśmy nie mieli takich przygód, wystarczy co pewien czas dokonać regulacji przerzutek. Bywa, że sama regulacja może nie pomóc i wówczas trzeba również wymienić linki. Z czasem działają one coraz ciężej, ponieważ do środka dostaje się brud, linka może zardzewieć, a nawet ulec zagięciu, co w znaczny sposób utrudnia jej swobodne poruszanie się w pancerzu, a tym samym efektywną zmianę biegów. Wymiana linek w rowerze, to raz na jakiś czas standardowa operacja, jak wymiana klocków, czy łańcucha, która przyczynia się do zdecydowanie lepszego działania naszych przerzutek. Regulacja przerzutek nie jest trudnym zadaniem. Jak wyregulować przerzutki? Każdy rowerzysta powinien wiedzieć jak to zrobić.

Do przeprowadzenia regulacji, niezbędne są jedynie dwa narzędzia: śrubokręt krzyżakowy oraz klucz imbusowy (ampulowy) 4 mm lub 5mm, w zależności od modelu posiadanej przerzutki. Śrubokrętem wyregulujemy zakresy pracy przerzutek i napięcie sprężyny, natomiast klucz imbusowy potrzebny będzie, do podciągnięcia lub wymiany linki. To nim odkręcamy śrubę, która trzyma linkę przerzutki. Podczas regulacji, na pewno dużym ułatwieniem będzie posiadanie stojaka rowerowego. Regulacja przerzutek w rowerze łatwiej przebiega, gdy tylne koło jest w powietrzu, a my mamy możliwość kręcić pedałami i sprawdzać na bieżąco efekty naszych ustawień.

Jak działają przerzutki?

Rowery wyposażone są przeważnie w dwie przerzutki, a jeżeli w jedną – to tylną. Zarówno w przypadku przedniej, jak i tylnej, za ich działanie, tj. zmianę biegów, odpowiada linka i sprężyna. Ogólnie zmiana biegów polega na wciąganiu łańcucha linką na wyższe tryby za pomocą przerzutki. Kiedy chcemy zmienić bieg na niższy tryb, manetką luzujemy linkę, a wówczas za ściągnięcie łańcucha w dół, na mniejszy tryb, odpowiada sprężyna przerzutki. Większą prędkość uzyskamy, gdy w korbie wybierzemy największe tryby, a z tyłu w kasecie najmniejsze. Działa to też odwrotnie i jeżeli chcemy uzyskać największą moc do pokonania wzniesień, czy przejazdu przez trudniejszy teren, a tym samym najlżejsze biegi – wybieramy z przodu najmniejszy tryb, a z tyłu największy.

Regulacja przerzutki tylnej

Więc jak wyregulować przerzutki? Zaczniemy od tylnej, ponieważ jej regulacja uznawana jest za łatwiejszą. Na początku, należy rozpocząć od ustawienia wychylenia przerzutki. W tym celu najpierw ustawiamy łańcuch na najmniejszym trybie kasety lub wolnobiegu i największym na korbie. Sprawdzamy, czy kółka wózka przerzutki idą idealnie w linii z najmniejszą zębatką. Jeżeli nie, to odpowiednio kręcimy za pomocą krzyżaka śrubką, przy oznaczeniu literką H, którą regulujemy maksymalne wychylenie przerzutki na zewnątrz. Wkręcanie powoduje ograniczenie wychylenia, natomiast wykręcanie pozwala na większe odchylenie w prawo.

To samo robimy z najlżejszymi biegami. Ustawiamy łańcuch na największym trybie kasety lub wolnobiegu i najmniejszym korby. Śrubką z literą L, ustawiamy wychylenie maksymalne do wnętrza koła. Tutaj wózek przerzutki musi być również idealnie ustawiony w jednej linii, tym razem z największym ostatnim trybem kasety.

Ustawienie tych parametrów przerzutki, jest przeważnie wykonywane raz i raczej nie ulegną one zmianom, podczas użytkowania roweru. Ustawienie wózka poza zębatki kastety – na zewnątrz, może spowodować – w przypadku największej – spadnięcie łańcucha, a jeśli nie mamy osłony szprych – ich uszkodzenie, lub w przypadku zębatki najmniejszej – spadnięcie łańcucha pomiędzy zębatkę, a tylny trójkąt ramy. Może to spowodować jego porysowanie i zakleszczenie się łańcucha. Ustawienie łańcucha zbyt mocno do wewnątrz, będzie powodowało problemy z wrzuceniem skrajnych biegów.

Następnie bierzemy się za wyregulowanie linki tak, aby biegi odpowiednio wpadły na swoje zębatki. Wstępnie ustawiamy linkę w przerzutce i zaciskamy ją śrubą, przeważnie przy pomocy klucza imbusowego (ampulowego). Dokładną regulację wykonujemy śrubami baryłkowatymi przy manetkach (w przypadku rowerów górskich) oraz przy samej przerzutce (w przypadku rowerów szosowych oraz starszych modelach przerzutek rowerów górskich). Wcześniej, zanim przykręcimy linkę do przerzutki, ustawmy śruby baryłkowe tak, abyśmy mogli wykonać kilka obrotów wkręcających i kilka wykręcających śrubę baryłkową.

Do dalszej regulacji przerzutek w rowerze, najlepiej mieć rower zawieszony na wspomnianym wcześniej stojaku rowerowym. Kręcąc korbą, zmieniamy manetką biegi i obserwujemy, jak wskakują na odpowiednie tryby. Gdy podczas zmiany biegu na lżejszy (czyli większy tryb kasety), biegi wpadają z opóźnieniem – należy podciągnąć linkę, czyli wykręcić śrubę baryłkowatą i odwrotnie, jeżeli bieg zrzucamy na mniejszą zębatkę (bieg szybszy) i wpada on z opóźnieniem, wówczas należy linkę poluzować, czyli wkręcić śrubę baryłkową.

Na koniec została nam jeszcze jedna regulacja – śruba, która znajduje się przy haku przerzutki. Napinamy nią sprężynę, którą reguluje się opasanie kasety przez łańcuch, aby zbliżyć lub oddalić górne kółka wózka przerzutki do kasety. Ustawienia tego dokonujemy przy wcześniejszym ustawieniu przerzutki na największym trybie kasety. Kręcimy śrubą w taki sposób, aby wózek przerzutki swobodnie pod ten tryb wchodził (małe kółko wózka przerzutki nie może dotykać największej zębatki).

Regulacja przedniej przerzutki

Jak wyregulować przerzutki na przodzie? Regulację przedniej przerzutki, analogicznie jak tylnej, zacznijmy od ustawienia wychylenia względem korby. Wcześniej jednak sprawdźmy, czy przy ustawieniu jej w najwyższym położeniu, jest ona od 1 do 3 mm nad największym trybem oraz czy prowadnica przerzutki, jest równolegle ustawiona względem korby. Jeśli nie – musimy poluzować obejmę przerzutki i ustawić odpowiednio – zarówno wysokość, jak i kąt względem korby.

Ustawienia wychylenia, należy zacząć od wrzuceniu łańcucha na środkowy bieg kasety lub wolnobiegu oraz najniższy tryb z korby. Kręcąc śrubką przy literze L, ustawiamy prowadnicę przerzutki tak, aby najmniejsza zębatka znalazła się idealnie pośrodku prowadnicy przerzutki. Teraz możemy przykręcić linkę przerzutki. Tutaj też wykonamy to kluczem imbusowym. Następnie wciągamy łańcuch na największy tryb korby i znowu ustawiamy prowadnicę łańcucha przerzutki analogicznie jak wcześniej, tym razem śrubą przy literce H – tak aby zębatka znalazła się idealnie pośrodku. Następnie, jak w przypadku tylnej przerzutki, została nam do przeprowadzenia jeszcze mikroregulacja. Tu też dokonamy tego śrubą baryłkową, przy manetkach (w przypadku roweru górskiego) albo na lince lub przy przedniej przerzutce (w przypadku roweru szosowego). Gdy biegi ciężko wchodzą na wyższe tryby, należy skrócić linkę, czyli wykręcić śrubę baryłkowatą i odwrotnie, gdy biegi ciężko wchodzą na niższe tryby, należy linkę poluzować, czyli wkręcić śrubę baryłkowatą.

Regulacja przerzutek podczas jazdy

Teoretycznie tak przeprowadzona regulacja przerzutek, powinna dać idealnie wyregulowany rower, ale często okazuje się podczas jazdy, że jeszcze coś można poprawić. Inaczej biegi zmieniają się, gdy rower jest na stojaku, a inaczej, gdy jest pod naszym obciążeniem. Taką regulację bez problemu zrobimy w manetkach rowerów górskich, bo możemy ją wykonać podczas jazdy. W przypadku szosy, będzie trzeba zejść z roweru. Przy tak dokładnym ustawianiu, należy wykonywać nie więcej niż ćwierć obrotu śrubą baryłkową i sprawdzać jaki dało to efekt, aż do uzyskania perfekcyjnego działania przerzutek.

Powrót