Zdaniem eksperta
Pracując w aplikacjach graficznych możesz spotkać się z takimi pojęciami jak CMYK oraz RGB. Są to modele prezentacji kolorów, a nasz poradnik wyjaśni Ci w jakich celu ich używamy. Dowiesz się także, jakie są różnice między RGB a CMYK oraz co zrobić, aby materiały graficzne przygotowane na komputerze świetnie prezentowały się również w druku.
Model barw RGB służy do prezentacji kolorów na urządzeniach wyposażonych w wyświetlacze np. LCD, czy OLED. Korzystają z niego telewizory, monitory, laptopy, tablety i inne powszechnie używane sprzęty. Jego nazwa oznacza kolory RGB, czyli red (czerwony), green (zielony) oraz blue (niebieski), to tzw. barwy podstawowe. RGB jest modelem addytywnym, co oznacza, że kolory powstają poprzez dodawanie światła w danych barwach podstawowych.
Wyjaśnijmy więc na czym to polega. Paleta RGB wyróżnia dwa stany skrajne. Brak jakiegokolwiek światła w zakresie barw podstawowych to idealna czerń, a z kolei ich pełne rozświetlenie oznacza biel. Każdy z trzech podstawowych kolorów ma 256 poziomów jasności, ich łączenie pozwala na utworzenie kolorów w widmie od czerni do bieli. Kolory RGB są zapisywane w formacie R: X, G: X oraz B: X, gdzie za X podstawiamy wartość od 0 do 255, stąd właśnie 256 poziomów każdej barwy.
Wyjaśniając różnice między RGB a CMYK, warto zapoznać się z tym, jak zapisywane są dane barwy. W tym celu można skorzystać z systemu dziesiętnego lub szesnastkowego. W naszym przypadku ten pierwszy format będzie zdecydowanie bardziej przystępny. Warto dodać, że ze względu na aż 256 poziomów jasności każdej barwy podstawowej, paleta RGB może prezentować nawet ponad 16 mln kolorów – dokładnie jest to 256 x 256 x 256, czyli 16 777 216. Co ciekawe, każda barwa z modelu RGB ma swój indywidualny numer zawierający się w przedziale od 0 do 16 777 215.
Przykładowy zapis koloru czarnego wygląda następująco: R: 0, G: 0, B: 0. Jest to czerń całkowita, a więc brak jakiegokolwiek światła. Zwiększając wartość jasności każdej z barw do 128 (R: 128, G: 128, B: 128), otrzymamy barwę szarą. Z kolei zapis R: 255, G: 255, B: 255 oznacza pełną jasność każdej z barw i kolor biały. Kolor czerwony zapiszemy jako R: 255, G: 0, B: 0, a zielony i niebieski to analogicznie zapisy w postaci R: 0, G: 255, B: 0 i R: 0, G: 0, B: 255. Kombinacje poszczególnych poziomów jasności pozwalają prezentować kolory RGB. Inne zapisy barw to np. indygo R: 75, G: 0, B: 130, czy kość słoniowa R: 255, G: 255, B: 240. Jak z pewnością można zauważyć, różnice potrafią być naprawdę subtelne. To sprawia, że model RGB umożliwi precyzyjne odwzorowanie barw na urządzeniach elektronicznych. Stworzone w nim obrazy są pełne detali, szczegółów i przejść tonalnych nadających im głębię.
Jest on używany powszechnie w projektowaniu stron internetowych, grafice komputerowej i innych aplikacjach cyfrowych, ze względu na intuicyjność i szerokie wsparcie w różnych technologiach. RGB pozwala na wyświetlanie szerokiej gamy kolorów, co jest szczególnie ważne dla ekranów. Umożliwia dokładne dostosowanie kolorów w procesie edycji grafiki i zdjęć. Jego użycie jest powiązane również z zasadą działania wyświetlacza. Przykładowo ekran o rozdzielczości Full HD prezentuje obraz składający się z dokładnie 2 073 600 pikseli.
Każdy piksel składa się zaś z trzech subpikseli reprezentujący właśnie kolory RGB. Świecą one z różną intensywnością i finalnie prezentują określoną barwę na wyświetlaczu. Wśród urządzeń elektronicznych, poza wyświetlaczami, model RGB jest wykorzystywany np. w aparatach cyfrowych. Matryce aparatu rejestrują obraz w modelu RGB, przetwarzając światło na sygnały czerwony, zielony i niebieski. Mogą się jednak różnić ułożeniem filtrów rejestrujących światło. Popularnym rozwiązaniem jest np. siatka Bayera, z kolei np. firma Fujifilm, w swoich aparatach stosuje sensory X-Trans z filtrem barwnym o nieregularnej strukturze.
Grafikę stworzoną cyfrowo czasem chcemy przenieść na papier w formie druku. Właśnie w tej materii ujawniają się różnice między RGB a CMYK. Zacznijmy jednak od podobieństw. Co to jest CMYK? Podobnie jak RGB jest to model koloru, jednak jest on modelem subtraktywnym. Oznacza to, że kolory są tworzone poprzez odejmowanie światła. Wynika to bezpośrednio z przeznaczenia, ponieważ format ten jest stosowany w druku. Różnica między RGB a CMYK polega m.in. na tym, że w RGB dodając światło do barw podstawowych tworzysz kolor, z kolei w CMYK kolory powstają przez mieszanie pigmentów, czyli tuszy w drukarce w określonej proporcji, które absorbują światło. Różnica ta wynika m.in. z odmiennych punktów wyjścia. Dla modelu RGB stanem zerowym jest brak światła czyli czerń całkowita, np. wyświetlacza komputerowego. Z kolei w CMYK, czyli druku jest to zazwyczaj biel, np. kartki papieru.
Zobacz także: Jak drukarka do zdjęć? Rodzaje drukarek przenośnych
Podobnie jak w RGB, CMYK to skrót od nazw użytych kolorów podstawowych. Są to cyjan (cyan), magenta (magenta), żółty (yellow) oraz czarny (key). Cyjan to barwa, którą można opisać jako jasno-niebiesko-zieloną. Odcień jest zbliżony np. do czystej morskiej wody, przypomina nieco lazur albo turkus. Pochłania on czerwone światło. W standardzie RGB jest reprezentowany przez zapis R: 0, G: 255, B: 255. Magenta to barwa absorbująca światło zielone i stanowi ona odcień różowego z domieszką fioletu. W naturze zbliżoną barwę mają np. płatki petunii. Jej format zapisu w standardzie RGB to R: 255, G: 0, B: 255. Kolejny kolor to żółty, absorbujący niebieskie światło i w RGB jest zapisywany jako R: 255, G: 255, B: 0. Kolor czarny jest oznaczany literą K ze względu na skrót od słowa key (klucz). Jest to tzw. barwa kluczowa używana do zwiększenia głębi i kontrastu obrazu. Używanie czarnego tuszu zamiast mieszania cyjanu, magenty i żółtego, oszczędza go i zapewnia wyraźniejsze szczegóły.
Podczas druku w CMYK kolory powstają poprzez nanoszenie kolejnych pigmentów. Najpierw jest co cyjan, potem magenta, następnie żółty, a na końcu czarny. Poprzez kombinację tych czterech atramentów, można uzyskać szeroką gamę kolorów na wydruku, chociaż nie tak szeroką jak w modelu RGB, to CMYK i tak umożliwia reprodukcję dużej liczby detali w druku.
W naszym poradniku wyjaśniliśmy już co to jest CMYK. Dlatego teraz warto opisać, jak w tym modelu zapisywane są kolory. Choć format może wydawać się podobny jak w RGB, to CMYK wykorzystuje cztery barwy, a ich udział jest podany w wartości procentowej. Przykładowo biel to po prostu C: 0, M: 0, Y: 0, K: 0, czyli brak jakiegokolwiek pigmentu. Z kolei barwę zieloną otrzymujesz w przypadku użycia C: 100, M: 0, Y: 100, K: 0, a szarą C: 0, M: 0, Y: 0, K: 50. Teoretycznie aby otrzymać czerń, wystarczy użyć nasycenia 100 proc. barwy K, czyli C: 0, M: 0, Y: 0, K: 100.
Funkcjonuje jednak również pojęcie głębokiej czerni. To rozwiązanie stosowane w projektowaniu graficznym, gdy zależy nam na uzyskaniu efektu tzw. rich black, czyli bardzo nasyconej czerni. W takiej sytuacji stosuje się najczęściej domieszkę kolorów cyjan, magenta i żółtego z czarnym, np. w kombinacji C: 60, M: 40, Y: 40, K: 100. Jednak dokładne zalecenia co do specyfikacji powinieneś otrzymać od drukarni, która będzie realizowała materiał. Zależą one np. od rodzaju użytego urządzenia drukującego. Dlatego warto wcześniej skonsultować szczegóły projektu. Zastosowane w modelu CMYK kolory dodatkowo dodane do czerni, powodują że nabiera ona głębi. Jednak źle wykonana, może sprawić, że obraz będzie wydawał się przesadnie nasycony.
Zauważyłeś na pewno, że występują różnice między RGB, a CMYK. Nie dotyczą one tylko sposobu użycia obu standardów. Przede wszystkim chodzi o możliwość reprodukcji barw. Standard RGB jest w stanie odwzorować znacznie więcej kolorów. Dlatego jeśli przygotowujesz projekt do druku wykorzystując model RGB, to CMYK powinien być docelowym formatem. W tym celu musisz wykonać konwersję systemów kolorów. Najlepiej użyć do tego profesjonalnego oprogramowania graficznego, w którym wykonujesz projekt. Jednak możesz też skorzystać z konwerterów online.
Zanim zaczniesz pracę, pamiętaj jednak o kilku rzeczach. Różnice między RGB a CMYK są znaczne, zawsze więc zachowuj kopię zapasową projektu w formacie źródłowym. Po konwersji do CMYK bezpowrotnie utracisz część danych, a mogą one być przydatne, zwłaszcza gdy planujesz w przyszłości wykorzystać projekt w innym celu, np. jako baner na stronie WWW.
Zanim plik zostanie przekształcony, musi również zostać spłaszczony. Zmiana trybu koloru zmienia również tryby mieszania warstw. Część barw obrazu w modelu RGB, na pewno będzie poza zakresem roboczym właściwym dla standardu CMYK. Dlatego zostaną one przekształcone tak, aby mieściły się w przestrzeni CMYK. Możesz dokonać drobnych dostosowań, aby poprawić wygląd obrazu w trybie CMYK, na przykład używając narzędzi do korekty kolorów w Twojej aplikacji. Dla uzyskania odpowiedniego efektu, niezbędne będzie także wykonanie kilku wydruków testowych. Pozwolą one na porównanie obrazu z monitora z gotową pracą. Właśnie na nich różnica między RGB a CMYK jest najbardziej widoczna.
Najnowsze poradniki
Obsługa klienta
Informacje
Zakupy
Moje konto
Pomoc
Zadzwoń do nas
Tel. 756 756 756
Pon - Pt
08:00 - 20:00
Sob
10:00 - 18:00
Niedz
10:00 - 18:00
Fax 22 122 31 11
Інфолінія:
пн-пт: 8:00 - 20:00
Infoline:
Mon-Fri: 8:00 - 20:00
Znajdź swój sklep
Właściciel serwisu: TERG S.A. Ul. Za Dworcem 1D, 77-400 Złotów; Spółka wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym w Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000427063, Kapitał zakładowy: 40 943 750,00 zł; NIP 767-10-04-218, REGON 570217011; numer rejestrowy BDO: 000135672. Sprzedaż dla firm (B2B): dlabiznesu@me.pl INFOLINIA: 756 756 756