Zdaniem eksperta
Dolby Digital – co to jest i do czego służy?
Udostępnij przez:
Podczas oglądania filmów w kinie, czy na swoim własnym telewizorze w zaciszu domowym, dźwięk jest niemniej ważny, co obraz. Nie chodzi tylko o to, że to co słyszymy, potrafi niejednokrotnie opowiedzieć zupełnie nową, bardziej przemawiającą do naszych emocji historię, na równi z fabułą. Czysty i wyraźny dźwięk to ogromna zaleta, która przez wiele lata zarezerwowana była wyłącznie dla wielkich multipleksów kinowych, które stać było na system nagłośnieniowy najwyższej klasy. Dolby Digital jest pionierską technologią, która wciąż nie ma sobie równych na rynku i dla wielu osób pozostaje synonimem najlepszego dźwięku, jaki mogą zaoferować np. telewizory.
W artykule znajdziesz:
2. W telewizji, na konsolach i na płytach
3. Nowa generacja dźwięku przestrzennego
4. Dolby Atmos
Z sali kinowej do salonu
Pomimo że sama nazwa Dolby Digital kojarzona jest jako system nagłośnieniowy, to tak naprawdę pochodzi od firmy Dolby Labs. Zanim jednak technologia ta zagościła na dobre w naszych salonach, musiała przejść naprawdę długą drogę rozwoju. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie ciężka praca założycieli wspomnianej firmy Dolby Labs.
W latach 80 ubiegłego wieku, udało im się stworzyć zupełnie nowy system nagłośnieniowy, który wykorzystywany na salach kinowych, budził zachwyt wśród widzów i uznanie pomiędzy osobami zainteresowanymi tematyką akustyki i dźwięku samego w sobie. Twórcy tego nowatorskiego rozwiązania, zastosowali po raz pierwszy w historii dźwięk przestrzenny, który docierał do odbiorcy nie tylko od frontu, jak to miało miejsce do tej pory, ale ze wszystkich możliwych kierunków. Dawało to niezapomniane wrażenia, jakby samemu przebywało się w samym środku akcji. Tak bardzo spodobało się to widzom i producentom z największych wytwórni filmowych, że Dolby Labs szybko stało się potentatem na skalę całego kraju. Pierwszym filmem, który został wyświetlony przy użyciu tej technologii, był „Powrót Batmana”, czyli kino nastawione na akcję i całą masę efektów specjalnych. Rezultat okazał się wyśmienity i w bardzo krótkim czasie, nikt już nie chciał słyszeć o innych sposobach nagrywania i puszczania dźwięku podczas filmów w kinach.
Cały sekret tkwił w odpowiedniej kompresji dźwięku, co było możliwe dzięki zmodyfikowanej dyskretnej transformacji kosinusowej, co zapisywano w skrócie MDCT. Pomimo, że nazwa brzmi wyjątkowo nieprzyjaźnie dla laika, w praktyce był to algorytm, który w swoim założeniu nie był skomplikowany. Podobnie jak w przypadku innych wielkich odkryć, tak i tutaj geniusz polegał na tym, że nikt wcześniej nie wpadł na tego typu rozwiązanie. Ze świecą było szukać jakiejkolwiek firmy, która byłaby w stanie konkurować z tego typu osiągnięciem, ale stan ten zmienił się już kilka lat później, kiedy na rynku pojawiło się Sony, wykorzystując algorytm Dolby Labs. Mało kto zdaje sobie sprawę, ale bez tego przełomu, nie moglibyśmy dzisiaj cieszyć się wieloma formatami używanymi do zapisywania plików muzycznych w wersji cyfrowej. MP3 czy AAC, pomimo że obecnie przechodzą powoli do lamusa, jeszcze nie tak dawno temu, świętowały swoje sukcesy. Kwestią czasu był, aż Dolby Digital pojawi się w domach przeciętnych obywateli, oferując im doznania rodem z sal kinowych.
W telewizji, na konsolach i na płytach
Dolby Labs nie spoczęło na laurach i postanowiło przenieść swój sukces z przemysłu filmowego, do bardziej przyziemnej sfery, jaką było zapewnienie nagłośnienia dla domowych systemów odtwarzania obrazu i dźwięku, czyli popularnego kina domowego. Zanim jednak do tego doszło, Dolby Digital stało się najpierw standardem w niemal każdej stacji telewizyjnej, a potem również na płytach DVD, Blue-ray, konsolach do grania i w telewizji kablowej.
Obecna w naszym kraju cyfrowa telewizja naziemna DVB-T, również udostępnia dźwięk w formacie Dolby Digital. W przyszłym roku, planowane jest uruchomienie formatu DVB-T2 Hevc, który pozwoli na wykorzystanie zupełnie nowego rodzaju dźwięku, jakim jest Dolby Digital Plus. System ten rozszerza gęstość strumienia danych, co istotnie przekłada się na jego jakość, a także pozwala na szerszy zakres obsługiwanych kanałów. Klasyczne Dolby Digital korzysta ze strumienia 640kb/s, podczas gdy nowy format wykorzystuje aż 6,144 Mbit/s. Jak zatem widać, będzie to potężny skok w jakości odbieranego przez nasze telewizory dźwięku. Wiele osób wciąż posiada telewizory sprzed poprzedniej zmiany formatu, która miała miejsce w 2013 roku. Wówczas wyłączono sygnał analogowy, a uruchomiono cyfrowy. Problem w tym, że w ciągu tych kilku lat, na rynku pojawiły się zupełnie nowe rozwiązania zastosowane w telewizorach, przystosowane pod najnowsze formaty dźwięku i obrazu. Dlatego też telewizory które posiadamy, mogą nie być w stanie obsłużyć Dolby Digital Plus.
Nowa generacja dźwięku przestrzennego
Dolby Digital często określany jest również jak format 5.1. Pod tym enigmatycznym skrótem, kryje się informacja o ilości zastosowanych głośników w systemie Dolby Digital. Mamy zatem 5 zwykłych głośników, które rozmieszcza się w różnych lokalizacjach pomieszczenia oraz 1 subwoofer. Zadaniem subwoofera jest odtwarzanie dźwięków o małej częstotliwości, bez których dźwięk przestrzenny nie brzmiałby tak wyraźnie i czysto. Taka ilość głośników, zapewnia odbiorcy wrażenie dobiegania do niego dźwięków z każdej strony, co nie tylko potęguje wrażenia z seansu filmowego, czy słuchania ulubionej muzyki, ale sprawia, że dźwięk staje się o wiele wyraźniejszy. Podstawowe zestawy kina domowego działającego na podstawie technologii Dolby Digital, wykorzystuje zatem 5 głośników zwykłych i jeden subwoofer. Szybko jednak technologia ta zaczęła ewoluować w kierunku jeszcze realniejszego poczucia dźwięku otaczającego widza. Pojawiły się zestawy kina domowego w systemie 6:1, 7:1, które nazywamy Dolby Atmos. Oba te systemy zostały opracowane przez Dolby Labs i były naturalnym rozwinięciem systemu 5:1. Ulepszenia miały na celu dodanie kolejnych kanałów, ale także zmianę gęstości strumienia dźwięku.
Poprzez umieszczenie dodatkowych głośników nad odbiorcą, daje to wrażenie jeszcze lepszego otoczenia dźwiękiem. Są to rozwiązania, które stosuje się w systemach nagłośnienia na salach kinowych, a także w zestawach kina domowego. Dolby Labs opracowało również technologię Dolby Digital Live, która obsługuje aktualnie niemal wszystkie konsole do gier i karty dźwiękowe w komputerach. Różni się ona tym od tradycyjnego Dolby Digital, że kodowanie dźwięku odbywa się w czasie rzeczywistym.
Dolby Atmos
Podstawowe zestawy kina domowego, wykorzystujące technologię Dolby Digital w formacie 5:1, obecne są na naszym rynku od co najmniej kilkunastu lat. Dużym plusem, który skłonił wiele osób do pójścia w stronę Dolby Digital, była jego nieskomplikowana instalacja w domowych warunkach. Wystarczył zestaw odpowiednich kolumn i głośników, które ustawione w wyznaczonych punktach, działały prawdziwe cuda.
Coraz częściej możemy spotkać się również z kinem domowym, wykorzystującym Dolby Atmos, głównie dlatego, że znacząco zmienił jakość odtwarzanego dźwięku. Atmos obsługuje aż 128 ścieżek audio, kodując w nich informacje przestrzenne. Doskonale nadaje się zatem zarówno do filmów, jak i gier, co skutecznie jest rozwijane od 2015 roku, kiedy to pierwszy raz pojawił się na rynku. Atmos jest w stanie obsłużyć również format 7.1, przez co na rynku zaczęły pojawiać się produkty wykorzystujące nieco inne od klasycznego, oznaczenie tego systemu Dolby Digital. Warto przed dokonaniem zakupu, dokładnie zapoznać się ze specyfikacją techniczną, a w razie jakichkolwiek wątpliwości, zawsze możemy zwrócić się do doradcy klienta, który wysłucha naszych pytań, wyczerpująco na nie odpowie, a także doradzi, który model jest dla nas najodpowiedniejszy.
Jaki wybrać telewizor?
Dolby Digital w telewizorze to niemal standard, głównie dzięki temu, że zdecydowana większość stacji telewizyjnych nadaje dźwięk w tej właśnie jakości. W zależności od tego, w jaki system Dolby Digital mamy zamiar się zaopatrzyć lub jaki już posiadamy w naszym domu, koniecznie powinniśmy dowiedzieć się, czy telewizor który chcemy kupić, będzie z nim kompatybilny. Tak jak wspomnieliśmy wyżej, do wyboru mamy klasyczny system Dolby Digital (5:1), Dolby Digital Atmos, który obsługuje formaty 5:1 i 7:1 lub Dolby Digital Live. Te trzy formaty są obecnie najbardziej popularne i zdecydowanie najczęściej spotyka się je w obecnych telewizorach. Dolby Digital 5:1 jest systemem sprawdzonym przez lata doświadczeń użytkowników i producentów, ale ma już swoje lata. Pomimo młodego wieku, technologia Dolby Atmos powoli staje się liderem na rynku i coraz więcej telewizorów korzysta z tego systemu. Mało tego, jest już w tej chwili standardem na większości platform streamingowych, takich jak Amazon i Netflix. Telewizja internetowa jest według wielu osób przyszłością, dlatego warto wyposażyć się w urządzenie kompatybilne z Dolby Atmos.
Jeśli natomiast mamy zamiar korzystać z telewizora również do grania na konsoli, koniecznie musimy upewnić się, czy wybrany przez nas model telewizora, będzie obsługiwać format Dolby Digital Live. Niemal wszystkie konsole najnowszych generacji, wykorzystują ten format od długiego czasu. Wyjątkiem jest tylko PlayStation 5.
Przyszłość w Dolby Digital?
Dolby Digital zdecydowanie wart jest uwagi wśród osób, które cenią sobie solidny dźwięk, ale także niezapomniane wrażenia podczas oglądania filmów, seriali, czy słuchania ulubionej muzyki. Jedynym problemem, który napotkamy podczas instalacji tego systemu w naszym własnym kinie domowym, jest potrzeba podłączenia wszystkich tych głośników kablami do amplitunera, czyli urządzenia generującego dźwięk Dolby Digital. Przy odrobinie pracy, nie powinno to być jednak uciążliwe. Ciekawym i w miarę świeżym pomysłem na rynku telewizorów obsługujących dźwięk Dolby Digital, jest bezprzewodowe połączenie głośników. Stało się to możliwe, głównie dzięki rozwinięciu technologii Bluetooth, a także Wi-Fi. W praktyce oznacza to, że amplituner prześle do głośników dźwięk, bez potrzeby podłączania go przy pomocy kabli. Jest to bardzo nowatorskie rozwiązanie i wśród użytkowników Dolby Digital nie cieszy się zbyt dużą popularnością. Pokazuje jednak, w jaką stronę może pójść rozwój tego formatu odtwarzania dźwięku w najbliższej przyszłości.
Udostępnij przez:
Promocje wybrane dla Ciebie
WięcejTe poradniki mogą okazać się pomocne
