Rower przełajowy a gravel

Poradniki Eksperta

Rowery typu gravel w ostatnim czasie zyskują bardzo na popularności, podobnie jak przypominające je budową rowery przełajowe. Obydwa z nich to pojazdy bardzo zbliżone do roweru szosowego, z charakterystyczną kierownicą typu baranek. Kolejną wspólną cechą jest to, że są przeznaczone do jazdy poza drogami utwardzonymi. Różnice w ich budowie są jednak dość duże. Największe znaczenie ma fakt, że budowa rowerów przełajowych jest narzucona przez Międzynarodową Unię Kolarską UCI, ponieważ rowery te to sprzęt biorący udział w wyścigach, w których startują zawodowi kolarze. I to dlatego, aby mieli oni równe szanse i startowali na równych zasadach, specyfikacja techniczna i reguły sprzętowe dotyczące rowerów są z góry narzucone. Z kolei gravele to rowery obecne na rynku przez ostatnich kilka lat, które z powodu braku obostrzeń cały czas się rozwijają. Szukane są więc cały czas nowe rozwiązania, które ulepszą jazdę na nich. Tak więc przyjrzyjmy się dokładniej – rower przełajowy a gravel – jakie różnice znajdziemy między tymi typami rowerów, które na pierwszy rzut oka wyglądają bardzo podobnie i jednocześnie służą do jazdy w terenie?

Rower przełajowy

Za sprawą UCI rowery przełajowe są do siebie bardzo podobne. To pojazdy używane na profesjonalnych, trudnych i bardzo wymagających trasach podczas zawodów. To jednoślady do ścigania, więc powinny być jak najlżejsze, sztywne i jednocześnie wytrzymałe. Trasy, po których się poruszają, są interwałowe, więc rower musi być dynamiczny, łatwo się rozpędzać, jak i sprawnie hamować, a także być skrętnym, by zwinnie przechodzić z jednego skrętu w drugi. Aby były skrętne i pokonywały zakręty, powinny być jak najkrótsze. To rower typowo sportowy, więc pozycja na nich jest mocno pochylona, ale i tak bardziej wyprostowana, niż w rowerach szosowych. Ułatwia to jazdę w terenie, daje większą kontrolę na podjazdach, zjazdach oraz w ciasnych zakrętach.

Zgodnie z przepisami powinny się one poruszać na oponach o szerokości 33-35 mm i terenowym bieżniku, który pozwala na jazdę w błocie, a także w śniegu. Dla większego komfortu można spróbować upchnąć szersze, ale pewnie tylko niewiele, gdyż ogranicza je konstrukcja tylnego trójkąta, który ma być jak najkrótszy, w celu osiągnięcia małego rozstawu osi, a dzięki temu lepszej skrętności roweru. Ze względu na odbywanie się zawodów na płaskim terenie, stosuje się biegi dość twarde i ciasno zestopniowane. Większość rowerów ma korbę o tarczach w rozmiarze 46-36 zębów, chociaż coraz częściej spotyka się rowery z tylko jedną tarczą z przodu, z 40 lub 42 zębami.

Rower gravel

To ciągle dość świeża konstrukcja, więc cały czas szuka się optymalnych ustawień, aby uzyskać najlepsze właściwości jezdne. Są co prawda organizowane zawody na tego typu rowerach, ale nie są objęte patronatem UCI, więc nie są narzucone wzorce, według których mają być one konstruowane. Jeżeli mielibyśmy porównywać omawiane przez nas dwa typy rowerów – rower przełajowy a gravel, główną cechą wyróżniającą byłaby inna geometria ramy. Gravel ma stosunkowo dużą odległość pomiędzy osiami, aby zapewnić stabilność podczas większych prędkości. Tylne widełki są szerzej rozstawione i często przyjmują kształt litery S, co daje możliwość zastosowania szerszego ogumienia, a rower staje się bardziej komfortowy. Gravele mają zdecydowanie wyższą, często nawet dwukrotnie, główkę ramy. Pozwala to na przyjęcie bardziej wyprostowanej, a tym samym komfortowej pozycji. Główka ramy jest na tyle wysoka, że pomimo zastosowania w tych rowerach kierownicy typu baranek, pozycja przyjęta na tym rowerze jest porównywalna z tymi, jakie uzyskujemy na rowerze crossowym czy górskim. Również mostek w rowerze gravel jest przeważnie krótszy, dzięki czemu łatwej jest pokonywać przeszkody. Analogicznie, również przedni widelec ma większą szerokość, dzięki czemu zmieszczą się między jego ramionami szersze opony. W niektórych rowerach gravel można zastosować koła w rozmiarze 27,5 cala z oponami stosowanymi w rowerach górskich. Rower gravel względem „przełajówki” ma też niżej umieszczony suport. W rowerze przełajowym większy prześwit ułatwia pokonywanie trudniejszych przeszkód na trasie.

Oba rowery dla laika będą bardzo do siebie podobne. Osoby znające się na rzeczy bez problemu rozróżnią te dwa typy, głównie za sprawą innej geometrii ramy, a także szerokości i rodzaju zastosowanych opon. Są też inne różnice poza tymi konstrukcyjnymi.

Rowery przełajowe przygotowane są do przenoszenia. Podczas zawodów często są miejsca, których kolarze nie są w stanie pokonać na rowerze, a szybkie i sprawne ich pokonanie możliwe jest dzięki podbiegnięciu z rowerem. Dlatego górna rura roweru przełajowego często jest spłaszczona, aby ułatwić jego przenoszenie. Czasami przeszkoda jest na tyle rozległa, że zawodnik biegnie z takim rowerem przewieszonym przez ramię. Brak dodatkowych akcesoriów, a głównie zamontowanego koszyka na bidon, ułatwia znacznie przenoszenie roweru, ale nie znaczy to, że rama nie jest przygotowana na takie akcesoria i nie posiada specjalnych otworów montażowych pozwalających na ich zamontowanie. Poza zawodami można z nich skorzystać. Oba rowery chętnie są wykorzystywane jesienią, a nawet zimą do treningów. Dlatego też niektóre modele pozwalają również na montaż błotników, co zimą świetnie się sprawdza, gdyż chroni przed wodą i błotem. Gravele z kolei moją dużo tego typu udogodnień, jak miejsca na montaż nie tylko koszyków na bidon, ale również błotników czy nawet bagażnika. Rowery te często bowiem stanowią konkurencję na dłuższe podróże dla roweru trekkingowego.

Materiały, konstrukcja ramy, rozmiar kół, wykorzystywany osprzęt i komponenty są zasadniczo takie same w obydwu typach omawianych rowerów. Nawet hamulce to obecnie popularne i chętnie stosowane, z uwagi na skuteczność działania, hamulce tarczowe, które zastąpiły hamulce typu cantilever. Osprzęt stosowany w obu rowerach to również często te same grupy, chociaż stosuje się inne zestopniowanie napędu. Gravele poruszają się po znacznie prostszych i szybszych trasach, natomiast „przełajówki” – to trasy bardziej terenowe i wymagające. To, jaki sprzęt wybierzemy, zależy przede wszystkim od tego, jak lubimy spędzać czas i w pewnej mierze – od rodzaju tras dostępnych w najbliższej okolicy.

Powrót